Các cách giảm mỡ mặt hiệu quả

Gương mặt là nơi phản ánh rõ nhất sự thay đổi về cân nặng và sức khỏe chuyển hóa. Mỡ tích tụ vùng mặt, đặc biệt ở má, cằm hoặc quanh hàm không chỉ làm mất nét thon gọn mà còn là dấu hiệu cảnh báo những rối loạn nội tiết hoặc chuyển hóa trong cơ thể. Điều đáng nói là mỡ mặt lại thuộc nhóm mỡ khó giảm nhất do những đặc điểm sinh lý và chuyển hóa riêng biệt. Bài viết này sẽ phân tích rõ các phương pháp khoa học giúp cải thiện tình trạng này, đồng thời đề cập đến một số công nghệ hiện đại đang được ứng dụng trong y học da liễu để hỗ trợ giảm mỡ mặt một cách hiệu quả và an toàn.

Vì sao mỡ mặt khó giảm?

So với các vùng mỡ nội tạng hay mỡ bụng, mỡ mặt khó giảm hơn vì liên quan đến cơ chế chuyển hóa, nội tiết và có cấu trúc giải phẫu đặc thù. Về cơ bản, mỡ mặt chủ yếu là mỡ trắng dưới da, loại mỡ có ít thụ thể beta-adrenergic (hỗ trợ phân giải mỡ) và nhiều thụ thể alpha-2 adrenergic (ức chế phân giải mỡ), khiến vùng này ít phản ứng với hormone đốt mỡ như adrenaline.

Thêm vào đó, mô mỡ mặt được chia thành nhiều khoang nhỏ (fat compartment), phân bố tại các khoang nông như má, cằm, viền hàm và được cố định bởi vách ngăn mô liên kết nên rất khó bị thay đổi hình dạng khi giảm cân. Mỡ mặt cũng có tốc độ chuyển hóa thấp, ít mạch máu nuôi và không phải là vùng ưu tiên được cơ thể huy động năng lượng.

Ngoài ra, yếu tố nội tiết như tăng cortisol hay thay đổi estrogen cũng góp phần tích mỡ mặt, nhất là ở người stress kéo dài hoặc sau mãn kinh. Một nghiên cứu tổng quan trên Endocrine Reviews (2022) cho thấy, cortisol không chỉ thúc đẩy giữ nước tại mô mềm vùng mặt mà còn làm tăng biệt hóa tế bào mỡ tại chỗ, gây khó khăn trong việc giảm mỡ mặt.

Phân biệt “mặt sưng” và “mặt béo”

Nhiều người tưởng rằng mặt mình bị béo trong khi thực tế chỉ là do giữ nước. Mặt sưng thường có đặc điểm thay đổi theo từng thời điểm trong ngày, kèm theo cảm giác căng nhẹ, sưng mí mắt, môi hoặc hai má. Nguyên nhân thường liên quan đến ăn mặn, rối loạn giấc ngủ, nội tiết tố hoặc dị ứng nhẹ.

Trái lại, mặt béo là kết quả của quá trình tích tụ mỡ dưới da kéo dài, không thay đổi nhanh theo giờ giấc và thường đi kèm với tình trạng thừa cân, béo phì. Phân biệt đúng hai tình trạng này là bước đầu tiên để xác định hướng can thiệp phù hợp.

Giảm mỡ mặt tự nhiên khi giảm mỡ toàn thân hiệu quả

Khi giảm mỡ toàn thân trong trường hợp giảm cân, cơ thể không có khả năng lựa chọn vùng mỡ cụ thể để huy động, mà sẽ đốt mỡ theo cơ chế toàn thân, ưu tiên những vùng có tuần hoàn máu tốt và nhạy cảm với hormone phân giải mỡ.

Mỡ vùng mặt, với đặc điểm ít mao mạch và hoạt tính lipolysis thấp, thường là nơi giảm sau cùng. Do đó, những thay đổi như ăn uống khoa học, vận động đều đặn và cải thiện chuyển hóa toàn thân mới là điều kiện tiên quyết để tác động đến mỡ mặt một cách bền vững. Sau đây là những thói quen giúp giảm mỡ toàn thân và giảm mỡ mặt một cách hiệu quả:

Ăn uống đúng cách để kiểm soát insulin và quá trình viêm

Một chế độ ăn ưu tiên thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp (low-GI), giàu chất xơ và protein nạc sẽ giúp giảm nồng độ insulin nền – một trong những hormone thúc đẩy tích mỡ. Theo nghiên cứu của Ebbeling và cộng sự trên American Journal of Clinical Nutrition (2020), mô hình ăn low-GI giúp cải thiện độ nhạy insulin, cải thiện phân bố mỡ và giảm nguy cơ tích mỡ mặt ở người có rối loạn chuyển hóa.

Ngoài ra, việc giảm muối, tăng kali từ thực phẩm như bơ, chuối, rau xanh giúp điều hòa áp suất thẩm thấu, hạn chế giữ nước mô mềm. Uống đủ nước mỗi ngày, hạn chế rượu bia cũng hỗ trợ hệ bạch huyết đào thải sản phẩm chuyển hóa hiệu quả hơn.

Ngủ đủ và kiểm soát stress để ổn định nội tiết

Giấc ngủ kém làm rối loạn trục nội tiết – thần kinh – miễn dịch, dẫn đến tăng ghrelin, giảm leptin và tăng cortisol, từ đó làm gia tăng cảm giác thèm ăn và tích tụ mỡ. Theo một nghiên cứu được công bố trên Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism (2021), chỉ 5 ngày thiếu ngủ đã đủ làm tăng tích mỡ vùng mặt và thân trên ở nhóm người trẻ khoẻ mạnh.

Vì vậy, duy trì giấc ngủ 7-8 giờ/đêm, tránh thiết bị điện tử trước khi ngủ và thực hành các kỹ thuật thư giãn như thiền, hít thở sâu có thể cải thiện mỡ mặt hiệu quả.

Tập luyện toàn thân để tạo hiệu ứng đốt mỡ hệ thống

Tập luyện không thể giảm mỡ cục bộ vùng mặt nhưng có thể làm giảm mỡ tổng thể, từ đó giúp mỡ mặt được huy động dần. Các bài tập aerobic như đi bộ nhanh, đạp xe hoặc bơi lội khi kết hợp với tập kháng lực sẽ tăng hiệu quả đốt mỡ và cải thiện đường nét khuôn mặt.

Ngoài ra, các bộ môn như yoga, Pilates hoặc thiền cũng có giá trị điều hòa trục HPA (hạ đồi – tuyến yên – tuyến thượng thận), giúp kiểm soát cortisol và góp phần cải thiện các vùng mỡ tích tụ do stress mạn tính, trong đó có vùng mặt.

Giảm mỡ mặt bằng công nghệ cao

Một số người, dù đã cải thiện lối sống tích cực nhưng mỡ mặt vẫn không thay đổi rõ rệt, đặc biệt là với những vùng mô mỡ dày hoặc do yếu tố di truyền. Khi đó, các công nghệ thẩm mỹ nội khoa có thể hỗ trợ hiệu quả:

• Mesotherapy: kỹ thuật tiêm vi điểm sử dụng hoạt chất tan mỡ như acid deoxycholic, phosphatidylcholine hoặc L-carnitine để phá vỡ màng tế bào mỡ tại chỗ. Một nghiên cứu đăng trên Aesthetic Surgery Journal (2018) khẳng định hiệu quả của acid deoxycholic trong việc làm giảm mỡ nọng cằm với mức độ cải thiện trung bình sau 2-4 buổi điều trị.

• HIFU (high-intensity focused ultrasound): sử dụng sóng siêu âm hội tụ tác động sâu vào lớp SMAS (4,5mm), giúp phá vỡ mô mỡ và kích thích tăng sinh collagen. Nghiên cứu trên Lasers in Surgery and Medicine (2021) cho thấy chu vi vùng cằm giảm trung bình 1,8cm sau 12 tuần điều trị.

• Sóng RF không xâm lấn: có thể làm nóng lớp trung bì, thúc đẩy tuần hoàn máu và chuyển hóa mỡ nhẹ, đồng thời làm săn chắc da. RF phù hợp với những trường hợp có da chùng và mỡ nông.

• RF vi điểm xâm lấn: kết hợp vi kim và sóng RF để phá hủy mô mỡ nông, làm co mô liên kết, tái cấu trúc làn da và kích thích tăng sinh collagen mới. Theo Aesthetic Plastic Surgery (2022), hiệu quả cải thiện hình dáng vùng má và viền hàm được ghi nhận rõ rệt sau 1-2 buổi điều trị.

• Quang đông hủy mỡ (cryolipolysis): sử dụng nhiệt lạnh để phá hủy tế bào mỡ mà không ảnh hưởng mô xung quanh, đã được chứng minh có hiệu quả cải thiện rõ vùng nọng cằm chỉ sau 2 buổi điều trị.

Ngoài ra, các can thiệp ngoại khoa như hút mỡ và căng da mặt có thể được chỉ định với những người có lượng mỡ thừa đáng kể kèm làn da chùng nhão, hoặc thất bại với các phương pháp điều trị nội khoa không xâm lấn. Một nghiên cứu hồi cứu từ Facial Plastic Surgery Clinics of North America (2019) khẳng định phẫu thuật kết hợp hút mỡ và căng da mặt đem lại sự cải thiện hình dáng rõ ràng, đặc biệt ở vùng má và cằm.

Thiết bị massage mặt: có nên kỳ vọng?

Các thiết bị cầm tay trên thị trường hiện nay, bao gồm con lăn massage, máy rung, máy nâng cơ bằng sóng siêu âm hoặc EMS (electrical muscle stimulation), chủ yếu hướng đến mục tiêu cải thiện tuần hoàn máu, làm săn chắc tạm thời và hỗ trợ dẫn lưu bạch huyết. Tuy nhiên, không có bằng chứng khoa học đáng tin cậy nào cho thấy các thiết bị này có thể làm giảm mỡ mặt một cách đáng kể hoặc lâu dài.

Một số hiệu ứng như gọn mặt, nhẹ mặt sau massage thực chất là do giảm giữ nước trong mô tạm thời chứ không phải giảm thể tích mỡ. Nghiên cứu đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology (2020) chỉ ghi nhận cải thiện ngắn hạn về độ săn chắc da khi dùng thiết bị EMS vùng mặt nhưng không ghi nhận thay đổi về lớp mỡ dưới da. Tuy nhiên, những thiết bị này vẫn có giá trị nhất định nếu sử dụng đúng cách, giúp:

• Tăng lưu thông máu và làm da sáng hơn.
• Giảm phù mô nhẹ sau khi ngủ dậy hoặc ăn mặn.
• Hỗ trợ thư giãn cơ mặt và giảm căng thẳng.

Như vậy, dụng cụ cầm tay và thiết bị massage không thể thay thế các phương pháp giảm mỡ thực sự nhưng có thể là bước hỗ trợ hữu ích khi biết cách sử dụng, nhất là khi kết hợp cùng chế độ ăn uống hợp lý và luyện tập thể thao.

Giảm mỡ mặt là quá trình không thể tách rời khỏi chu trình chuyển hóa toàn thân. Không có giải pháp tức thời hay đơn lẻ mà cần sự phối hợp giữa điều chỉnh thói quen sống, ổn định nội tiết và nếu cần, có thể ứng dụng các công nghệ y học đã được kiểm chứng.

Tại MedFit, khách hàng được đánh giá tổng thể, xây dựng phác đồ cá nhân hóa, điều trị kết hợp giữa nội khoa chuyển hóa và ứng dụng các công nghệ hiện đại như mesotherapy, HIFU, RF chân không hay vi kim RF Morpheus8, từ đó giúp cải thiện mỡ mặt một cách hiệu quả, an toàn và bền vững.

Tuy nhiên, yếu tố quyết định lâu dài vẻ đẹp nói chung vẫn là hiểu rõ cơ thể mình, thay đổi thói quen và duy trì một lối sống khoa học. Hãy liên hệ với MedFit ngay hôm nay để được tư vấn và bắt đầu hành trình giảm mỡ mặt hiệu quả và bền vững!

Tài liệu tham khảo

1. Fain JN, Garcĩa-Sáinz JA. Adrenergic regulation of adipocyte metabolism. J Lipid Res. 1983;24(8):945-966
2. Visuthranukul C, Sirimongkol P, Prachansuwan A, Pruksananonda C, Chomtho S. Low-glycemic index diet may improve insulin sensitivity in obese children. Pediatr Res. 2015;78(5):567-573. doi:10.1038/pr.2015.142
3. Bavaresco A, Mazzeo P, Lazzara M, Barbot M. Adipose tissue in cortisol excess: What Cushing’s syndrome can teach us?. Biochem Pharmacol. 2024;223:116137. doi:10.1016/j.bcp.2024.116137
4. Solomon TP, Haus JM, Kelly KR, et al. A low-glycemic index diet combined with exercise reduces insulin resistance, postprandial hyperinsulinemia, and glucose-dependent insulinotropic polypeptide responses in obese, prediabetic humans. Am J Clin Nutr. 2010;92(6):1359-1368. doi:10.3945/ajcn.2010.29771
5. Moyer AE, Rodin J, Grilo CM, Cummings N, Larson LM, Rebuffé-Scrive M. Stress-induced cortisol response and fat distribution in women. Obes Res. 1994;2(3):255-262. doi:10.1002/j.1550-8528.1994.tb00055.x
6. Farina GA, Cherubini K, de Figueiredo MAZ, Salum FG. Deoxycholic acid in the submental fat reduction: A review of properties, adverse effects, and complications. J Cosmet Dermatol. 2020;19(10):2497-2504. doi:10.1111/jocd.13619
7. Welc N, Owczarek M, Jałowska M, Dańczak-Pazdrowska A. High-Intensity Focused Ultrasound-Application, Effects and Complications. Australas J Dermatol. 2025;66(3):e120-e125. doi:10.1111/ajd.14454
8. Benítez-Roig V, Trelles MA. Procedure and results on lower face and neck rejuvenation using a temperature-controlled bipolar fractional radiofrequency microneedling device. Lasers Surg Med. 2022;54(5):639-647. doi:10.1002/lsm.23517
9. Chrisman BB. Liposuction with facelift surgery. Dermatol Clin. 1990;8(3):501-522