Làm sao để làm mờ rãnh mũi má?

Rãnh mũi má hằn sâu là một trong những dấu hiệu lão hóa dễ nhận thấy, khiến khuôn mặt trông mệt mỏi, kém tươi tắn và làm nhiều người mất tự tin. Theo thời gian, nếp gấp này ngày càng rõ rệt, làm gương mặt thiếu đi sự mềm mại, hài hòa. Không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ, rãnh mũi má sâu còn tạo cảm giác già nua hơn so với tuổi thật. Bài viết này sẽ giúp bạn khám phá các phương pháp làm mờ rãnh mũi má hiệu quả, từ các liệu pháp không xâm lấn đến can thiệp chuyên sâu, giúp gương mặt lấy lại sự trẻ trung và hài hòa.

Rãnh mũi má là gì và khi nào xuất hiện?

Rãnh mũi má (nasolabial fold) là các đường gấp kéo dài từ hai bên cánh mũi xuống khóe miệng, tạo sự phân tách giữa má và vùng quanh miệng. Rãnh mũi má có thể thấy rõ ngay từ khi còn trẻ, đặc biệt khi cười, nhưng sẽ trở nên sâu hơn theo thời gian do quá trình lão hóa.

Sự hình thành của rãnh mũi má rõ nét là kết quả của nhiều yếu tố tác động đồng thời, trong đó lão hóa đóng vai trò chính với sự thay đổi trong da, mô mỡ, cơ, dây chằng và xương. Vì vậy, không thể áp dụng một phương pháp điều trị duy nhất. Điều này càng khẳng định tầm quan trọng của việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra rãnh mũi má để có phương án điều trị hiệu quả.

Cấu trúc và sự thay đổi của da khi lão hóa

Da gồm ba lớp chính gồm lớp thượng bì, lớp bì và lớp hạ bì, mỗi lớp có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể, duy trì độ đàn hồi và sự săn chắc của da. Tuy nhiên, theo thời gian, các lớp này suy yếu, dẫn đến sự hình thành nếp nhăn, rãnh sâu và tình trạng da chảy xệ, trong đó có rãnh mũi má:

• Khi lão hóa, lớp thượng bì dần mỏng đi và quá trình tái tạo tế bào chậm lại, khiến da mất đi độ đàn hồi, dễ bị tổn thương và xuất hiện các vấn đề như xỉn màu, đốm nâu và nám do sự phân bố melanin không đều.
• Lớp bì, nơi chứa collagen và elastin, giúp duy trì sự săn chắc cho da nhưng theo tuổi tác, lượng collagen giảm khoảng 1% mỗi năm, trong khi elastin cũng suy yếu. Điều này làm giảm khả năng nâng đỡ da, khiến các rãnh mũi má ngày càng sâu và rõ rệt hơn.

Ngoài quá trình lão hóa tự nhiên, tác động từ tia UV, ô nhiễm và lối sống không lành mạnh cũng đẩy nhanh sự suy giảm collagen và elastin, kích thích sản sinh gốc tự do, đẩy nhanh quá trình lão hóa da, từ đó làm rãnh mũi má hằn sâu hơn.

Cấu trúc và sự thay đổi của mô mỡ khi lão hóa

Mỡ trên khuôn mặt có cấu trúc phân vùng rõ rệt và các khoang mỡ độc lập được ngăn cách bởi các ranh giới có mạch máu. Vị trí giải phẫu của mỡ trên khuôn mặt là yếu tố quan trọng quyết định hình dáng khuôn mặt. Khuôn mặt trẻ trung đầy đặn với lượng mỡ được hỗ trợ tốt và các dây chằng giữ nguyên vẹn.

Khi lão hóa, mỡ trên khuôn mặt có những thay đổi với các đặc điểm sau:

• Các khoang mỡ di chuyển xuống dưới theo chiều trọng lực và có sự thay đổi thể tích mỡ trong các khoang này. Cụ thể là lớp mỡ trên rãnh mũi má (nasolabial fat) có xu hướng dày hơn, làm vùng này nhô cao hơn, trong khi vùng bên dưới rãnh (paranasal area) lại bị teo mô, khiến khu vực này trông lõm hơn.
• Sự mất thể tích của mỡ má trong và mỡ má giữa, kết hợp với sự mất nâng đỡ của các dây chằng giữ, khiến khuôn mặt thiếu đi sự căng đầy và thon gọn, làm các đường nét trở nên mờ nhạt. Những thay đổi này cũng góp phần làm cho các nếp nhăn trở nên sâu và rõ rệt hơn, bao gồm rãnh mũi má và các vùng quanh miệng và mắt.

Cấu trúc và thay đổi của cơ mặt khi lão hoá

Các cơ biểu cảm vùng mặt có liên quan trực tiếp đến sự hình thành và độ sâu của rãnh mũi má. Trong đó, cơ nâng môi trên (levator labii superioris) và cơ nâng môi trên cánh mũi (levator labii superioris alaque nasi) bám vào cơ vòng môi (orbicularis oris) tại vị trí rãnh mũi má.

Khi các cơ này co lại, đặc biệt trong các cử động nâng môi trên và biểu cảm cười, lực kéo từ chúng làm da tại rãnh mũi má gấp lại thường xuyên hơn, dần tạo nên nếp gấp sâu hơn theo thời gian. Sự phối hợp với cơ gò má lớn (zygomatic major) và các cơ nâng môi càng làm gia tăng độ co kéo, góp phần làm rõ rãnh này.

Cấu trúc và thay đổi dây chằng khi lão hóa

Quá trình lão hóa khiến dây chằng trên khuôn mặt dần suy yếu, chủ yếu do hoạt động cơ mặt liên tục và sự thoái hóa của thành phần mô liên kết tạo nên cấu trúc dây chằng, sự chảy xệ của các lớp da và mô mỡ dưới da theo thời gian. Khi dây chằng mất đi độ đàn hồi, mô mềm không còn được nâng đỡ, dẫn đến tình trạng sa trễ, làm gương mặt trông kém săn chắc và già nua hơn.

Trong đó, dây chằng gò má (zygomatic ligament) và dây chằng hàm dưới (mandibular retaining ligament) đóng vai trò quan trọng trong việc cố định các khoang mỡ dưới da, giúp duy trì đường nét khuôn mặt. Dây chằng gò má suy yếu kéo theo sự chảy xệ của khối mỡ trên rãnh mũi má, khiến rãnh này ngày càng hằn sâu, tạo cảm giác gương mặt chùng nhão, kém tươi trẻ.

Do đó, để cải thiện rãnh mũi má sâu và các dấu hiệu lão hóa, cần kết hợp các phương pháp giúp phục hồi mô mềm và củng cố hệ thống dây chằng.

Cấu trúc và thay đổi xương khi lão hoá

Quá trình lão hóa không chỉ ảnh hưởng đến da và mô mềm mà còn làm thay đổi cấu trúc xương mặt, khiến rãnh mũi má trở nên rõ rệt hơn. Xương vùng giữa mặt bị rút ngắn, lõm vào trong, đặc biệt tại bờ dưới ổ mắt và lỗ mũi trước, làm giảm độ nhô tự nhiên và khiến khuôn mặt mất đi sự nâng đỡ. Xương hàm trên cũng tụt ra sau, góp phần làm thay đổi hình dáng mũi và miệng.

Ngoài ra, mất răng cũng đẩy nhanh quá trình tiêu xương, khiến vùng mặt dưới thu hẹp, mô mềm chảy xệ, làm các dấu hiệu lão hóa càng trở nên rõ ràng hơn. Phụ nữ thường bị ảnh hưởng nhiều hơn do tốc độ mất xương nhanh hơn nam giới.

Các phương pháp làm mờ rãnh mũi má

Nguyên tắc làm mờ rãnh mũi má gồm bổ sung thể tích thiếu hụt và nâng đỡ các cấu trúc lân cận thông qua các phương pháp tác động toàn diện đến sự thay đổi cấu trúc vùng mặt, bao gồm trẻ hóa da, kích thích sản sinh collagen và mô mỡ, trẻ hóa hệ thống dây chằng, làm thư giãn các cơ co rút, bổ sung chất làm đầy và trong một số trường hợp, có thể cân nhắc đến phẫu thuật căng da mặt để đạt hiệu quả lâu dài và tự nhiên.

Tiêm chất làm đầy (dermal filler)

Việc điều trị rãnh mũi má cần dựa trên cơ chế lão hóa của khuôn mặt, bao gồm mất thể tích mô mềm, sa trễ da và sự suy yếu dây chằng nâng đỡ. Hiện nay, hệ thống điểm tiêm MD Codes được áp dụng rộng rãi, giúp xác định chính xác các vị trí cần điều trị để đạt hiệu quả nâng đỡ tối ưu.

Phương pháp điều trị gián tiếp tập trung vào khôi phục thể tích các vùng mỡ nâng đỡ, đặc biệt là mỡ sâu vùng giữa má và vùng tam giác cạnh mũi (Ristow’s space), giúp nâng đỡ mô mềm và làm mờ rãnh mũi má. Trong trường hợp rãnh quá sâu, có thể kết hợp tiêm chất làm đầy da trực tiếp vào rãnh, giúp cải thiện nếp gấp rõ rệt hơn.

Ngoài ra, cấy mỡ tự thân (fat grafting) cũng là một lựa chọn giúp tăng thể tích vùng lõm, hoạt động tương tự như filler nhưng có ưu điểm là sử dụng mô tự nhiên từ cơ thể.

Mặc dù mang lại hiệu quả cao, tiêm filler vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ như sưng, bầm tím hoặc đỏ nhẹ tại vị trí tiêm, thường tự hết sau vài ngày. Một số trường hợp có thể gặp tình trạng không cân đối, vón cục hoặc tắc mạch máu hiếm gặp nếu filler đi vào mạch máu. Ngoài ra, kích ứng hoặc phản ứng dị ứng cũng có thể xảy ra tùy theo loại filler và cơ địa từng người.

Các loại filler có cơ chế và thời gian tác dụng khác nhau. Một số loại cung cấp thể tích tạm thời để làm đầy trực tiếp như các loại filler HA liên kết chéo, trong khi một số khác (filler sinh học) kích thích sản sinh collagen và elastin như CaHA hay PDLLA, giúp tăng thể tích tự nhiên và duy trì kết quả lâu dài hơn.

Đặc biệt, PDLLA còn có khả năng kích thích và tăng sinh tế bào mỡ, giúp cải thiện độ đầy đặn và duy trì hiệu quả lâu dài ngay cả sau khi hoạt chất đã được cơ thể phân hủy. Nhờ khả năng này, PDLLA thường được lựa chọn trong các trường hợp cần phục hồi thể tích vùng mặt bị teo do lão hóa hoặc hỗ trợ trong các quy trình làm đẹp có tác động đến mô mỡ.

Ngoài ra, mỗi loại filler có đặc tính khác nhau về độ nhớt, độ đàn hồi và khả năng tích hợp vào mô. Do đó, việc lựa chọn filler phù hợp cần dựa trên vị trí tiêm, mong muốn thẩm mỹ và tình trạng da hiện tại. Việc tư vấn và thực hiện bởi Bác sĩ có chuyên môn sẽ giúp tối ưu kết quả, hạn chế rủi ro và đảm bảo an toàn trong quá trình điều trị.

Xem thêm bài viết: Nên chọn filler, bột chỉ, CaHA hay PMMA để tăng thể tích mặt?

Tiêm botulinum toxin

Botulinum toxin (Botox) có thể được sử dụng để làm mờ rãnh mũi má trong trường hợp cơ nâng môi trên và cánh mũi (levator labii superioris alaeque nasi) hoạt động quá mức. Cơ này có vai trò nâng môi trên và cánh mũi, tạo biểu cảm nhăn mũi, đồng thời góp phần làm rãnh mũi má hằn sâu hơn. Khi tiêm botulinum toxin vào cơ này, hoạt động co kéo quá mức sẽ được kiểm soát, giúp vùng rãnh mũi má trông mềm mại hơn, đồng thời hạn chế tình trạng môi trên bị nâng quá cao.

Tuy nhiên, việc sử dụng botulinum toxin trong điều trị rãnh mũi má cần được thực hiện thận trọng, vì tiêm không đúng kỹ thuật có thể làm thay đổi biểu cảm khuôn mặt, khiến nụ cười trông kém tự nhiên. Do đó, phương pháp này thường chỉ áp dụng cho những trường hợp có sự co kéo cơ quá mức, thay vì sử dụng rộng rãi cho mọi tình trạng rãnh mũi má.

Tiêm BAP (bio aesthetic point)

Tiêm BAP là một kỹ thuật tiêm vi điểm được ứng dụng trong thẩm mỹ nội khoa, tập trung vào các điểm thẩm mỹ sinh học – chủ yếu là những vị trí dây chằng quan trọng có vai trò nâng đỡ mô mềm trên khuôn mặt.

Phương pháp này giúp đưa các dưỡng chất sinh học vào sâu trong da, hỗ trợ tăng sinh collagen và elastin, cải thiện độ đàn hồi và cấu trúc nâng đỡ mô, từ đó góp phần làm giảm rãnh mũi má. Dưỡng chất sau khi tiêm sẽ khuếch tán ra vùng da xung quanh, tạo hiệu ứng phục hồi đồng đều và thúc đẩy quá trình tái tạo mô mềm. Việc lựa chọn vị trí tiêm dựa trên phân tích giải phẫu giúp tối ưu hóa hiệu quả, hạn chế tình trạng phân bố không đồng đều hoặc ảnh hưởng đến biểu cảm tự nhiên.

Một số sản phẩm thường được sử dụng trong kỹ thuật này như Profhilo, Jalupro và Karisma, chứa acid hyaluronic, collagen tái tổ hợp và các thành phần kích thích tái tạo mô, có vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng da và hỗ trợ trẻ hóa dây chằng, giúp duy trì cấu trúc nâng đỡ của khuôn mặt theo thời gian.

Căng chỉ hoặc treo chỉ

Căng chỉ là một phương pháp thẩm mỹ xâm lấn tối thiểu giúp nâng đỡ mô mềm và cải thiện rãnh mũi má bằng cách tạo hiệu ứng kéo căng tức thì và kích thích sản sinh collagen lâu dài. Phương pháp căng chỉ tác động trực tiếp đến hệ thống dây chằng và mô nâng đỡ, giúp nâng mô mềm bị chảy xệ, làm đầy các vùng lõm và cải thiện độ đàn hồi của da.

Nhờ vào cơ chế kích thích tổng hợp collagen quanh chỉ sinh học, phương pháp này không chỉ giúp làm mờ rãnh mũi má mà còn tái cấu trúc mô mềm, giúp khuôn mặt trông trẻ trung và săn chắc hơn. Đây là một lựa chọn phù hợp cho những trường hợp có rãnh mũi má sâu do lão hóa, khuôn mặt bị chảy xệ và chùng nhão nhiều, thường chỉ định cho người lớn tuổi nhưng chưa muốn can thiệp bằng các phương pháp phẫu thuật căng da mặt.

Các loại sợi chỉ thường được sử dụng trong căng chỉ rãnh mũi má:

• Chỉ PDO (polydioxanone): loại chỉ phổ biến nhất, có khả năng kích thích tăng sinh collagen và giúp nâng cơ nhẹ, hiệu quả duy trì từ 6-12 tháng.
• Chỉ PLLA (poly-L-lactic acid): kích thích tăng sinh collagen mạnh hơn so với PDO, giúp cải thiện cấu trúc da và duy trì hiệu quả lâu hơn (khoảng 12-18 tháng).
• Chỉ PCL (polycaprolactone): loại chỉ có thời gian phân hủy lâu nhất (2-3 năm), đồng thời có khả năng kích thích collagen mạnh mẽ, giúp nâng đỡ da hiệu quả và duy trì kết quả lâu dài hơn.

Một số tác dụng phụ có thể gặp như sưng, đau nhẹ hoặc bầm tím tại vị trí luồn chỉ, thường tự giảm sau vài ngày. Một số trường hợp có thể gặp cảm giác căng tức, lộ chỉ dưới da, xơ sẹo hoặc không cân đối nếu kỹ thuật thực hiện chưa chính xác. Ngoài ra, nguy cơ nhiễm trùng hoặc kích ứng, tuy hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra nếu không đảm bảo quy trình vô khuẩn. Vì vậy, việc lựa chọn loại chỉ phù hợp và thực hiện bởi Bác sĩ có chuyên môn sẽ giúp đảm bảo kết quả tự nhiên, an toàn hơn.

Công nghệ cao như RF và HIFU

Các công nghệ cao như RF (radiofrequency) và HIFU (high-intensity focused ultrasound) là những phương pháp không xâm lấn giúp cải thiện rãnh mũi má bằng cách kích thích sản sinh collagen, làm săn chắc da và nâng đỡ mô mềm. Tùy vào mức độ lão hóa, độ sâu của rãnh mũi má và nhu cầu cá nhân, các phương pháp này có thể được kết hợp để mang lại hiệu quả tối ưu.

• RF (sóng radio tần số cao)

Hoạt động bằng cách làm nóng lớp trung và hạ bì, kích thích tổng hợp collagen và elastin, giúp da săn chắc hơn. Công nghệ này phù hợp với những người có rãnh mũi má nông và muốn cải thiện độ đàn hồi mà không cần can thiệp xâm lấn.

Hai thiết bị nổi bật trong công nghệ RF hiện nay là Forma trong hệ thống máy Contoura và Thermage, giúp tái tạo cấu trúc da, làm mờ rãnh mũi má và cải thiện độ săn chắc da một cách hiệu quả.

• HIFU (sóng siêu âm hội tụ cường độ cao)

Tác động sâu đến lớp SMAS (hệ thống cân cơ nông), giúp nâng đỡ mô mềm, cải thiện tình trạng chảy xệ và làm mờ rãnh mũi má rõ rệt. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả đối với những trường hợp có mô mềm chảy xệ nhưng chưa cần can thiệp phẫu thuật.

Hiện nay, một số thiết bị HIFU tiên tiến như CFU Elife, Ultraformer MPT, LinearZ được ứng dụng rộng rãi, giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị với công nghệ phát xung chính xác và khả năng tác động sâu đến các lớp da, đảm bảo kết quả săn chắc, trẻ hóa rõ rệt.

Mặc dù đều là công nghệ không xâm lấn giúp làm mờ rãnh mũi má, RF và HIFU vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ như có thể gây đỏ da, sưng nhẹ hoặc cảm giác châm chích ngay sau điều trị. Tuy nhiên, các phản ứng này thường biến mất trong vòng vài giờ đến vài ngày.

Để tối ưu hiệu quả nâng cơ và làm săn chắc da, có thể kết hợp RF và HIFU trong cùng một liệu trình, giúp kích thích sản sinh collagen đa tầng và cải thiện độ đàn hồi của da một cách toàn diện.

Ngoài ra, RF và HIFU còn có thể kết hợp với tiêm chất làm đầy (filler), nhất là đối với trường hợp vừa cần nâng, vừa cần làm đầy, sẽ sử dụng các công nghệ cao làm săn chắc và nâng cơ trước, sau đó bổ sung filler để tối ưu, từ đó giảm được lượng filler cần tiêm.

Phẫu thuật căng da mặt

Căng da mặt vùng dưới (lower facelift) là phương pháp phẫu thuật phổ biến giúp nâng đỡ và kéo căng vùng da chảy xệ quanh rãnh mũi má. Bác sĩ sẽ loại bỏ phần da thừa và định vị lại mô mềm, giúp rãnh mũi má trở nên mờ hơn và khuôn mặt trông trẻ trung hơn.

Phẫu thuật căng da mặt mang lại hiệu quả lâu dài, thường kéo dài từ 5-10 năm. Tuy nhiên, đây là phương pháp xâm lấn, cần thời gian hồi phục và có thể tiềm ẩn các rủi ro như sưng, bầm tím hoặc biến chứng liên quan đến gây mê. Vì vậy, phương pháp này thường dành cho những trường hợp rãnh mũi má rất sâu hoặc mô mềm chảy xệ nghiêm trọng, khi các phương pháp không xâm lấn không còn mang lại hiệu quả mong muốn.

Rãnh mũi má là một trong những dấu hiệu lão hóa dễ nhận thấy, làm khuôn mặt trông già nua, kém tươi tắn và mất đi sự hài hòa. Dù đây là quá trình tự nhiên nhưng với sự phát triển của các phương pháp thẩm mỹ hiện đại, việc cải thiện rãnh mũi má trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn. Tùy vào mức độ lão hóa, có thể lựa chọn các giải pháp không xâm lấn như RF, HIFU, laser, tiêm chất làm đầy, botulinum toxin hoặc can thiệp chuyên sâu như căng chỉ và phẫu thuật căng da mặt để mang lại kết quả lâu dài hơn.

Tại MedFit, các phương pháp điều trị rãnh mũi má được cá nhân hóa theo từng tình trạng da, đảm bảo mang lại hiệu quả tối ưu mà vẫn giữ được nét tự nhiên của khuôn mặt. Với đội ngũ Bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm cùng công nghệ đạt chuẩn FDA Hoa Kỳ, MedFit cam kết mang đến giải pháp trẻ hóa toàn diện, giúp khách hàng lấy lại sự tươi trẻ và tự tin mà không cần phẫu thuật hay thời gian nghỉ dưỡng dài. Nếu bạn đang quan tâm đến việc cải thiện rãnh mũi má, hãy để MedFit đồng hành cùng bạn trong hành trình duy trì vẻ đẹp thanh xuân.

Tài liệu tham khảo

1. Samizadeh Souphiyeh. Treating Nasolabial Folds. 2016
2. Goldberg DJ. Aesthetic Applications of Intense Pulsed Light. Singapore: Springer; 2018. doi:10.1007/978-981-13-0611-2
3. Zawn Villines. Causes and treatments for nasolabial folds. [online] Available at: https://www.medicalnewstoday.com/articles/320825 [Accessed 30 May 2025]
4. Hong GW, Song S, Park SY, et al. Why Do Nasolabial Folds Appear? Exploring the Anatomical Perspectives and the Role of Thread-Based Interventions. Diagnostics (Basel). 2024;14(7):716. Published 2024 Mar 28. doi:10.3390/diagnostics14070716
5. de Maio M. MD Codes™: A Methodological Approach to Facial Aesthetic Treatment with Injectable Hyaluronic Acid Fillers [published correction appears in Aesthetic Plast Surg. 2021 Apr;45(2):838-843. doi: 10.1007/s00266-020-02102-5.]. Aesthetic Plast Surg. 2021;45(2):690-709. doi:10.1007/s00266-020-01762-7