Triglyceride chuỗi trung bình (MCT – medium chain triglyceride) đang nhanh chóng trở thành một lựa chọn phổ biến để hỗ trợ giảm cân nhờ khả năng chuyển hóa nhanh chóng thành năng lượng và giảm thiểu việc tích trữ mỡ trong cơ thể. Bài viết này sẽ tìm hiểu chi tiết về triglyceride chuỗi trung bình và ứng dụng trong việc giảm cân.

MỤC LỤC NỘI DUNG
		
		Add a header to begin generating the table of contents

Acid béo chuỗi dài, chuỗi trung bình, chuỗi ngắn là gì?

Acid béo là một chất quan trọng cấu tạo nên triglyceride, thành phần chính của chất béo. Dựa vào số nguyên tử cacbon trong phân tử, acid béo được chia làm ba loại là chuỗi dài (> 12C), chuỗi trung bình (6-12C) và ngắn (＜6C).

Các acid béo chuỗi dài có trong cơ thể và thực phẩm bao gồm:

Acid palmitic: là một acid béo bão hòa, thường có trong dầu cọ, mỡ động vật và bơ ca cao.
Acid stearic: là một acid béo bão hòa khác, phổ biến trong mỡ động vật và một số loại dầu thực vật.
Acid oleic: là một acid béo không bão hòa đơn, phổ biến trong dầu olive, dầu canola và mỡ động vật.
Acid linoleic: là một acid béo không bão hòa đa thuộc nhóm omega-6, thường có trong dầu thực vật như dầu ngô, dầu hướng dương và dầu đậu nành.
Acid alpha-linolenic: là một acid béo không bão hòa đa thuộc nhóm omega-3, phổ biến trong dầu hạt lanh, dầu cây gai dầu và dầu đậu nành.

Các acid béo chuỗi trung bình có trong một số dầu thực vật và sữa mẹ, bao gồm:

Acid caproic: còn được gọi là acid hexanoic, có 6C trong chuỗi. Acid caproic thường có mùi hơi khó chịu và không phổ biến nhiều trong các loại thực phẩm.
Acid caprylic: còn được gọi là acid octanoic, có 8C trong chuỗi. Acid này thường có trong dầu dừa, dầu cọ và có tính kháng khuẩn mạnh.
Acid capric: còn được gọi là acid decanoic, có 10C trong chuỗi. Acid này cũng thường có trong dầu dừa và dầu cọ.
Acid lauric: đây là một acid béo bão hòa với 12C trong chuỗi và là thành phần chính của dầu dừa (chiếm khoảng 50%) và dầu hạt cọ. Acid lauric có khả năng kháng khuẩn, kháng virus và kháng nấm.

Acid beo chuoi trung binh — Công thức phân tử các acid béo chuỗi trung bình

Các acid béo chuỗi ngắn chủ yếu được sản xuất bởi vi khuẩn trong ruột thông qua quá trình lên men chất xơ không tiêu hóa được từ thực phẩm. Thay vì được kết hợp với glycerol để tạo thành triglyceride, các acid béo chuỗi ngắn được hấp thụ trực tiếp qua màng tế bào của ruột kết và vào máu, nơi chúng có thể được sử dụng làm năng lượng trực tiếp hoặc tham gia vào các quá trình sinh học như điều hòa miễn dịch, duy trì sức khỏe đường ruột, điều chỉnh chuyển hóa năng lượng và điều chỉnh cân nặng. Ba acid béo chuỗi ngắn được sản xuất tại ruột là:

Acid acetic: có 2C, chiếm phần lớn trong số acid béo chuỗi ngắn được tạo ra trong ruột.
Acid propionic: có 3C, được sử dụng bởi gan để sản xuất glucose.
Acid butyric: có 4C, là nguồn năng lượng chính cho các tế bào đại tràng và có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe đường ruột.

Acid chuoi ngan — Công thức phân tử các acid béo chuỗi ngắn

Triglyceride là gì? So sánh triglyceride chuỗi dài và chuỗi trung bình

Chất béo là một nhóm chất dinh dưỡng thiết yếu trong chế độ ăn uống, bao gồm triglyceride, cholesterol và phospholipid. Triglyceride được tạo thành từ glycerol và các acid béo, là chất béo dự trữ trong cơ thể con người và thực phẩm. Các acid béo chuỗi dài và chuỗi trung bình kết hợp với glycerol tạo ra triglyceride chuỗi dài và triglyceride chuỗi trung bình. Vì có cấu trúc khác nhau, triglyceride chuỗi trung bình và triglyceride chuỗi dài tác động đến cơ thể theo những cách khác nhau.

Triglyceride chuỗi trung bình là một loại chất béo mang lại nhiều lợi ích trong việc hỗ trợ giảm cân và cải thiện sức khỏe tổng thể. Khi vào cơ thể, triglyceride chuỗi trung bình được chuyển hóa nhanh chóng thành thể ketone – một nguồn năng lượng thay thế cho glucose, giúp cơ thể có thêm năng lượng mà không bị tích trữ dưới dạng mỡ. Điều này đặc biệt phù hợp cho các chế độ ăn kiêng low-carb hoặc ketogenic, khi cơ thể cần chuyển từ việc sử dụng glucose sang sử dụng ketone để cung cấp năng lượng.

Nhờ đặc tính chuyển hóa nhanh, triglyceride chuỗi trung bình không chỉ giúp tăng cường đốt cháy năng lượng mà còn tạo cảm giác no lâu hơn, giúp giảm nhu cầu ăn uống và kiểm soát lượng calo tiêu thụ. Ngoài ra, triglyceride chuỗi trung bình còn có khả năng kích thích quá trình sinh nhiệt, khiến cơ thể sử dụng nhiều năng lượng hơn ngay cả khi nghỉ ngơi, từ đó hỗ trợ giảm cân hiệu quả. Đặc biệt, triglyceride chuỗi trung bình không làm tăng LDL (cholesterol xấu) mà còn có khả năng cải thiện mức HDL (cholesterol tốt), góp phần giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

Cai thien chi so cholesterol mau — Triglyceride chuỗi trung bình góp phần giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch

Bên cạnh đó, triglyceride chuỗi trung bình rất dễ tiêu hóa, phù hợp cho những người gặp khó khăn trong việc hấp thụ chất béo hoặc có vấn đề về tiêu hóa. Đối với bệnh nhân đái tháo đường típ 2, triglyceride chuỗi trung bình có thể giúp cải thiện độ nhạy insulin và ổn định đường huyết, nhưng cần được sử dụng dưới sự theo dõi của chuyên gia y tế vì triglyceride chuỗi trung bình có thể làm tăng mức ketone trong máu và dẫn đến tình trạng nhiễm toan máu.

Duong huyet — Triglyceride chuỗi trung bình có thể giúp ổn định đường huyết

Trong khi đó, triglyceride chuỗi dài là loại chất béo phổ biến trong hầu hết các loại thực phẩm hàng ngày. Quá trình chuyển hóa của triglyceride chuỗi dài phức tạp hơn và nếu không được sử dụng ngay, chúng thường bị lưu trữ dưới dạng mỡ. Một số loại triglyceride chuỗi dài, đặc biệt là triglyceride chuỗi dài bão hòa, có thể làm tăng LDL, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh tim mạch cao hơn.

béo bụng dưới — Triglyceride thường bị lưu trữ dưới dạng mỡ nếu không được sử dụng ngay

Tuy nhiên, không phải tất cả triglyceride chuỗi dài đều có hại. Các loại triglyceride chuỗi dài không bão hòa như omega-3 và omega-6 có lợi cho sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, cải thiện chức năng não và tăng cường sức khỏe tổng thể. Do đó, cần ưu tiên sử dụng các loại chất béo không bão hòa trong chế độ ăn để duy trì sức khỏe tim mạch và cân bằng dinh dưỡng.

Nghiên cứu của Karen Mumme (2014) so sánh hiệu quả của triglyceride chuỗi trung bình và triglyceride chuỗi dài trong hơn ba tuần cho thấy triglyceride chuỗi trung bình giúp giảm nhẹ cân nặng (0,5kg), vòng eo (1,46cm), vòng hông (0,79cm), mỡ dưới da và mỡ nội tạng so với triglyceride chuỗi dài mà không ảnh hưởng xấu đến mức lipid máu.

Do nguồn cung cấp tự nhiên của triglyceride chuỗi trung bình còn hạn chế và nhu cầu tiêu dùng tăng cao, triglyceride chuỗi trung bình thường được tổng hợp qua phản ứng ester hóa giữa glycerol và acid béo chuỗi trung bình bằng cách sử dụng enzyme hoặc chất xúc tác hóa học. Quá trình ester hóa enzyme ưu việt hơn so với ester hóa hóa học vì diễn ra ở nhiệt độ thấp hơn, không tạo ra sản phẩm phụ độc hại, giúp đảm bảo chất lượng triglyceride mà không cần các bước xử lý như khử mùi. Triglyceride chuỗi trung bình tổng hợp bằng enzyme thường được ưu tiên trong thực phẩm bổ sung, trong khi triglyceride chuỗi trung bình từ phương pháp hóa học chủ yếu dùng trong công nghiệp hoặc mỹ phẩm.

Nhận ngay voucher Miễn phí 100% áp dụng cho Module dinh dưỡng vận động

Voucher miễn phí module dinh dưỡng vận động

* Voucher chỉ áp dụng cho khách hàng thăm khám lần đầu tiên tại phòng khám MedFit

Có nên thay thế hoàn toàn triglyceride chuỗi dài bằng triglyceride chuỗi trung bình trong chế độ ăn không?

Thay thế hoàn toàn triglyceride chuỗi dài bằng triglyceride chuỗi trung bình trong bữa ăn hàng ngày không phải là lựa chọn tốt và phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mục tiêu dinh dưỡng, tình trạng sức khỏe và nhu cầu năng lượng cá nhân.

Để đảm bảo cân bằng dinh dưỡng và tối ưu hóa lợi ích sức khỏe, việc kết hợp cả triglyceride chuỗi trung bình và triglyceride chuỗi dài trong chế độ ăn uống là điều cần thiết. Mặc dù mang lại nhiều lợi ích như tăng năng lượng nhanh chóng và hỗ trợ cải thiện sức khỏe, không nên thay thế hoàn toàn triglyceride chuỗi dài bằng triglyceride chuỗi trung bình, do triglyceride chuỗi dài chứa các acid béo không bão hòa thiết yếu mà triglyceride chuỗi trung bình không có, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng cơ thể và bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Do đó, triglyceride chuỗi trung bình nên được sử dụng như một phần bổ sung trong chế độ ăn, đặc biệt trong những chế độ ăn giảm cân, nhưng sự hiện diện của triglyceride chuỗi dài vẫn phải được duy trì để đảm bảo một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân bằng.

Bổ sung triglyceride chuỗi trung bình như thế nào để giảm cân?

Bổ sung triglyceride chuỗi trung bình để hỗ trợ giảm cân là một phương pháp phổ biến nhưng cần thực hiện đúng cách để đạt hiệu quả tốt nhất. Dưới đây là hướng dẫn về cách sử dụng triglyceride chuỗi trung bình, liều lượng và cách tích hợp vào chế độ ăn uống:

Các dạng bào chế và liều lượng khuyến nghị

Khi sử dụng triglyceride chuỗi trung bình, người dùng có nhiều lựa chọn về dạng bào chế và mỗi dạng đều có những ưu điểm riêng:

Dầu: dầu không có mùi vị nên có thể dễ dàng thêm vào thực phẩm hoặc đồ uống như sinh tố, cà phê hoặc salad, có thể được tìm thấy qua một số hãng cung cấp trên thị trường như Viola, Brain Octane, Sports Research, dầu cọ Malaysia và Nature’s Way.

Dạng dầu triglyceride chuỗi trung bình — Các sản phẩm dầu triglyceride chuỗi trung bình

Viên nang: đây là một phương pháp tiện lợi do dễ kiểm soát liều lượng, phù hợp cho những ai không muốn thay đổi chế độ ăn uống, có thể được tìm thấy qua một số hãng cung cấp trên thị trường như Nutricost và Now.

Các sản phẩm viên nang triglyceride chuỗi trung bình

Bột: có thể hòa tan trong nước hoặc đồ uống khác, thích hợp cho việc bổ sung vào shake protein, có thể được tìm thấy qua hãng Quest Nutrition.

Kem: được sử dụng để thay thế kem sữa trong cà phê hoặc trà, mang lại lợi ích cho sức khỏe mà không làm thay đổi hương vị quá nhiều, có thể được tìm thấy qua hãng Nutribe.

Thanh năng lượng: là lựa chọn thuận tiện cho các bữa ăn nhẹ, có thể được tìm thấy qua hãng LipiX.

Khi bắt đầu sử dụng triglyceride chuỗi trung bình, nên bắt đầu với liều lượng nhỏ, khoảng 1 muỗng cà phê (5ml) dầu mỗi ngày hoặc liều lượng tương đương đối với viên nang, bột hoặc kem. Điều này giúp cơ thể làm quen và giảm nguy cơ gặp phải vấn đề tiêu hóa như đầy hơi, tiêu chảy hoặc buồn nôn.

Sau khi cơ thể đã quen với liều lượng nhỏ, có thể từ từ tăng lên 1-2 muỗng canh (15-30 ml) dầu mỗi ngày hoặc liều lượng tương đương cho các dạng khác, được chia thành 2-3 lần sử dụng. Tổng liều lượng hàng ngày không nên vượt quá 3-4 muỗng canh (45-60 ml) để tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Việc điều chỉnh liều lượng giúp tận dụng tối đa lợi ích mà vẫn đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Thời điểm sử dụng tốt nhất

Sử dụng triglyceride chuỗi trung bình vào những thời điểm phù hợp có thể tối ưu hóa lợi ích sức khỏe:

Trước khi tập luyện, triglyceride chuỗi trung bình cung cấp nguồn năng lượng nhanh chóng, giúp cải thiện hiệu suất vận động và hỗ trợ đốt cháy mỡ thừa.
Vào buổi sáng, bổ sung triglyceride chuỗi trung bình vào bữa sáng hoặc cà phê sáng (còn được gọi là “bulletproof coffee”) cung cấp năng lượng bền vững và hỗ trợ kiểm soát cảm giác thèm ăn trong suốt buổi sáng.
Trước bữa ăn chính, triglyceride chuỗi trung bình giúp tăng cảm giác no, từ đó giảm lượng calo tiêu thụ trong bữa ăn.

bulletproof coffee — Bổ sung triglyceride chuỗi trung bình vào cà phê sáng giúp cung cấp năng lượng bền vững và hỗ trợ kiểm soát cảm giác thèm ăn

Cách sử dụng triglyceride chuỗi trung bình trong chế độ ăn

Triglyceride chuỗi trung bình có thể được sử dụng theo nhiều cách để tận dụng tối đa lợi ích. Một trong những phương pháp phổ biến nhất là thêm vào đồ uống như cà phê, trà, sinh tố hoặc nước ép để tăng cường năng lượng và hỗ trợ giảm cân. Ngoài ra, triglyceride chuỗi trung bình có thể được trộn vào các món ăn như salad, súp, nước sốt hoặc dùng để chiên xào ở nhiệt độ thấp.

Tuy nhiên, cần lưu ý không sử dụng triglyceride chuỗi trung bình để nấu ăn ở nhiệt độ cao do nhiệt độ khói thấp hơn so với các loại dầu khác. Nhiệt độ khói là mức nhiệt độ mà dầu bắt đầu phân hủy và tạo ra khói, sinh ra các hợp chất có thể gây hại và làm thay đổi hương vị thực phẩm. Dầu ăn có nhiệt độ sôi rất cao, khoảng 300°C trở lên, nhưng trong nấu ăn, dầu thường bốc khói trước khi sôi. Nhiệt độ khói quan trọng hơn vì ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và an toàn thực phẩm.

Triglyceride chuỗi trung bình cũng có thể được tiêu thụ dưới dạng thực phẩm bổ sung, chẳng hạn như viên nang hoặc bột, tiện lợi để mang theo và sử dụng.

Một số ứng dụng khác của triglyceride chuỗi trung bình trong thực tế

Triglyceride chuỗi trung bình được sử dụng để cải thiện sự hấp thụ lipid, hỗ trợ giảm béo, tăng cường sức bền trong luyện tập thể thao và phát triển cơ bắp. Đặc biệt, dầu triglyceride chuỗi trung bình ức chế thoái hóa cơ ở người cao tuổi và là một phần của chế độ ăn ketone trong điều trị động kinh ở trẻ em. Ngoài ra, triglyceride chuỗi trung bình còn hỗ trợ bệnh nhân mắc hội chứng kém hấp thu và những người cần bổ sung năng lượng nhanh chóng để nâng cao tổng lượng calo tiêu thụ.

Nhận ngay voucher Miễn phí 100% áp dụng cho Module dinh dưỡng vận động

* Voucher chỉ áp dụng cho khách hàng thăm khám lần đầu tiên tại phòng khám MedFit

Lưu ý khi sử dụng triglyceride chuỗi trung bình

Khi sử dụng triglyceride chuỗi trung bình, việc cân nhắc và chú ý đến cách bổ sung là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho sức khỏe. Một số lưu ý khi sử dụng bao gồm:

Không lạm dụng: mặc dù triglyceride chuỗi trung bình có thể hỗ trợ giảm cân, việc tiêu thụ quá nhiều có thể gây ra vấn đề tiêu hóa hoặc cung cấp quá nhiều calo, dẫn đến giảm hiệu quả của chế độ ăn kiêng. Chế độ ăn cần đảm bảo không bỏ qua các nhóm dưỡng chất quan trọng khác như triglyceride chuỗi dài không bão hòa, carbohydrate, protein, vitamin và khoáng chất. Cần chú ý cân bằng tổng lượng calo tiêu thụ trong mỗi bữa ăn và điều chỉnh lượng triglyceride chuỗi trung bình phù hợp với hàm lượng chất béo trong chế độ ăn, một muỗng canh dầu triglyceride chuỗi trung bình (15ml) chứa khoảng 100-120kcal, 14g chất béo và không chứa protein hoặc carbohydrate.
Tham khảo ý kiến Bác sĩ: trước khi bắt đầu bổ sung triglyceride chuỗi trung bình, đặc biệt nếu có các bệnh lý nền như đái tháo đường, bệnh tim mạch, rối loạn mỡ máu và bệnh gan, hãy tham khảo ý kiến Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Điều này giúp đảm bảo rằng việc bổ sung triglyceride chuỗi trung bình là an toàn và phù hợp với tình trạng sức khỏe.

Bổ sung triglyceride chuỗi trung bình vào chế độ ăn uống có thể là một phương pháp hỗ trợ hiệu quả trong quá trình giảm cân nhờ vào khả năng chuyển hóa nhanh thành năng lượng và giảm tích trữ mỡ. Tuy nhiên, để đạt được kết quả tốt nhất, cần sử dụng một cách hợp lý và tham khảo ý kiến Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi quyết định bổ sung vào chế độ giảm cân.

Nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ uy tín để được tư vấn và xây dựng một lộ trình giảm cân phù hợp, hãy đến với MedFit – nơi cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện và hỗ trợ quá trình quản lý cân nặng của bạn một cách hiệu quả và an toàn.