Tìm hiểu về béo phì ở nam giới dưới góc nhìn khoa học

Béo phì ở nam không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng như tim mạch, đái tháo đường, gan nhiễm mỡ và rối loạn sinh lý. Đặc biệt, nam giới thường tích mỡ vùng bụng nhiều hơn, tạo ra mỡ nội tạng là loại mỡ nguy hiểm đối với sức khỏe. Hiểu rõ nguyên nhân và cách giảm cân khoa học chính là chìa khóa giúp nam giới lấy lại vóc dáng khỏe mạnh và phòng ngừa bệnh tật.

Béo phì ở nam giới là gì?

Béo phì dạng nam, thường gọi ngắn gọn là béo phì nam, là tình trạng mỡ tập trung chủ yếu ở vùng bụng trên và nội tạng, tạo hình thể đặc trưng với vòng bụng lớn và thân trên tích mỡ nhiều hơn thân dưới. Đây là kiểu béo phì phổ biến ở nam giới và có liên quan mật thiết đến nguy cơ mắc các bệnh lý chuyển hóa, tim mạch và rối loạn sinh lý.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) với tiêu chuẩn dành cho người châu Á, người trưởng thành được coi là béo phì khi chỉ số BMI từ 25 trở lên và thừa cân khi BMI từ 23 đến dưới 25. BMI là chỉ số được tính bằng công thức cân nặng (kg) chia cho bình phương chiều cao (m²), là công cụ phổ biến để đánh giá tình trạng cân nặng so với chiều cao. Tuy nhiên, BMI chỉ phản ánh tổng khối lượng cơ thể mà không phân biệt giữa mỡ và cơ bắp, cũng như không cho biết sự phân bố mỡ trên cơ thể.

Chính vì vậy, nhiều chuyên gia khuyến cáo không nên chỉ dựa vào BMI mà cần kết hợp thêm các chỉ số như chu vi vòng eo, tỷ lệ eo – hông hoặc sử dụng các thiết bị chuyên dụng như DEXA, CT scan, siêu âm bụng hay phân tích thành phần cơ thể bằng máy InBody để đánh giá chính xác mức độ tích mỡ, đặc biệt là mỡ nội tạng.

Béo phì ở nam và nữ có sự khác biệt rõ rệt về phân bố mỡ. Nam giới thường tích tụ mỡ chủ yếu ở vùng bụng và vùng eo, đặc biệt là mỡ nội tạng – là lớp mỡ nằm sâu trong khoang bụng, bao quanh các cơ quan quan trọng như gan, tụy và ruột. Loại mỡ này có hoạt tính chuyển hóa cao, dễ làm tăng tình trạng kháng insulin, tăng mỡ máu và gây ra các bệnh lý như đái tháo đường típ 2, tăng huyết áp, gan nhiễm mỡ hoặc bệnh tim mạch.

Ngược lại, nữ giới trước giai đoạn mãn kinh thường có tỷ lệ mỡ dưới da cao hơn, tập trung chủ yếu ở hông, đùi và mông. Mỡ dưới da ít gây ảnh hưởng trực tiếp đến các cơ quan nội tạng, do đó rủi ro bệnh lý chuyển hóa thường thấp hơn so với nam giới có cùng chỉ số BMI. Sau mãn kinh, sự thay đổi hormone estrogen khiến nữ giới cũng dễ chuyển sang dạng tích mỡ vùng bụng giống nam giới.

Nghiên cứu trên Tạp chí Sức khỏe Nam giới (World Journal of Men’s Health) năm 2020 cho thấy, nam giới có lượng mỡ nội tạng cao hơn từ 1,5-2 lần so với nữ giới ở cùng độ tuổi và cùng mức BMI. Điều này lý giải tại sao nam giới thường có nguy cơ cao hơn trong việc phát triển các bệnh lý chuyển hóa và tim mạch.

Nguyên nhân béo phì ở nam giới

Béo phì ở nam giới liên quan nhiều đến sự tích tụ mỡ nội tạng, là kết quả của nhiều yếu tố kết hợp, từ thói quen ăn uống, lối sống ít vận động đến hormone và di truyền.

Chế độ ăn uống không lành mạnh

Ở nam giới trẻ tuổi, thói quen ăn uống kém lành mạnh thường bắt nguồn từ việc ít nấu ăn tại nhà, dẫn đến tiêu thụ nhiều thực phẩm chiên rán, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn và đồ ngọt. Đây đều là những loại thực phẩm có mật độ năng lượng cao nhưng lại thiếu hụt chất xơ và vi chất dinh dưỡng.

Bên cạnh đó, xu hướng bỏ bữa sáng, ăn khuya hoặc ăn uống vội vàng vốn phổ biến ở nhóm nam giới độc thân hoặc làm việc bận rộn, dễ gây rối loạn chuyển hóa và làm tăng tích trữ năng lượng dưới dạng mỡ nội tạng.

Đặc biệt, việc tiêu thụ rượu bia thường xuyên góp phần đáng kể vào tình trạng béo bụng. Cồn cung cấp tới 7kcal/g mà không mang lại giá trị dinh dưỡng nào. Khi nạp vào, gan sẽ ưu tiên chuyển hóa ethanol thay vì acid béo, từ đó làm chậm quá trình đốt mỡ và tăng tích lũy mỡ quanh gan, ruột và dạ dày. Ngoài ra, rượu bia còn làm tăng hormone cortisol và kích thích cảm giác thèm ăn, khiến tổng lượng calo nạp vào càng vượt kiểm soát.

Một nghiên cứu được thực hiện tại Hà Nội vào năm 2019 bởi nhóm tác giả Nguyễn Hồng Vân và cộng sự, công bố trên Tạp chí Y tế Công cộng Việt Nam (Viet Nam Journal of Public Health) cho thấy, nam giới có thói quen uống bia thường xuyên có nguy cơ béo bụng cao hơn 1,54 lần so với nhóm không uống. Kết quả này nhấn mạnh mối liên hệ đáng lo ngại giữa tiêu thụ bia rượu và sự tích lũy mỡ nội tạng ở nam giới Việt Nam hiện nay.

Lối sống ít vận động

Thói quen ngồi lâu, ít tập thể dục và lối sống thiếu vận động là những yếu tố hàng đầu làm giảm lượng calo tiêu hao mỗi ngày. Khi mức tiêu thụ năng lượng thấp hơn mức nạp vào trong thời gian dài, cơ thể buộc phải tích trữ phần dư thừa dưới dạng mỡ, cả mỡ dưới da lẫn mỡ nội tạng.

Không chỉ vậy, lối sống ít vận động còn dẫn đến suy giảm khối lượng cơ bắp. Đây là thành phần đóng vai trò then chốt trong việc duy trì tốc độ trao đổi chất cơ bản (BMR), vì cơ là nơi tiêu tốn nhiều năng lượng ngay cả khi nghỉ ngơi. Khi khối cơ giảm, khả năng đốt cháy calo tự nhiên của cơ thể cũng giảm theo, tạo ra vòng xoắn tích mỡ ngày càng nghiêm trọng.

Một nghiên cứu được công bố bởi Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (National Institutes of Health – NIH) chỉ ra rằng, nam giới làm công việc văn phòng có nguy cơ tích tụ mỡ bụng cao hơn khoảng 20% so với những người làm các công việc yêu cầu vận động thể chất. Kết quả này cho thấy rõ tác động trực tiếp của lối sống ít vận động đối với nguy cơ béo bụng và rối loạn chuyển hóa ở nam giới.

Tác động của hormone

Testosterone là hormone chủ chốt giúp nam giới duy trì khối cơ, thúc đẩy chuyển hóa và hỗ trợ kiểm soát mỡ thừa. Tuy nhiên, sau tuổi 30, nồng độ testosterone ở nam giới bắt đầu suy giảm tự nhiên theo tuổi tác. Sự sụt giảm này khiến khối lượng cơ bắp giảm dần, làm chậm quá trình đốt cháy năng lượng và tạo điều kiện cho mỡ tích tụ, đặc biệt là tại vùng bụng.

Song song đó, hormone cortisol, còn gọi là hormone stress, lại có xu hướng tăng cao khi nam giới phải đối mặt với áp lực công việc, mất ngủ hoặc căng thẳng kéo dài. Cortisol không chỉ làm phá vỡ mô cơ để tạo năng lượng nhanh trong các tình huống căng thẳng, mà còn kích thích cảm giác thèm ăn, đặc biệt là với thực phẩm giàu đường và chất béo. Điều này góp phần làm gia tăng lượng calo nạp vào và thúc đẩy tích trữ mỡ.

Theo Mayo Clinic, sự kết hợp giữa giảm testosterone và tăng cortisol là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến béo bụng ở nam giới trung niên, đặc biệt ở những người có lối sống ít vận động và chịu áp lực kéo dài.

Yếu tố di truyền và môi trường

Di truyền là một trong những yếu tố nền tảng ảnh hưởng đến nguy cơ béo bụng ở nam giới. Một số gen như FTO (fat mass and obesity-associated gene) và MC4R (melanocortin-4 receptor) đã được chứng minh có liên quan đến xu hướng tích tụ mỡ nội tạng, rối loạn cảm giác no và làm giảm hiệu quả tiêu hao năng lượng.

Theo Tạp chí Tổng quan Di truyền học (Nature Reviews Genetics), những biến thể gen này có thể làm thay đổi cách cơ thể phản ứng với lượng calo nạp vào, khiến người mang gen dễ bị béo bụng hơn ngay cả khi không ăn nhiều hơn người khác.

Bên cạnh yếu tố bẩm sinh, môi trường sống và làm việc cũng tác động mạnh mẽ đến quá trình tích mỡ vùng bụng. Nam giới làm việc trong môi trường căng thẳng, áp lực thời gian cao hoặc thường xuyên tham gia các cuộc họp, tiệc tùng với bia rượu và thực phẩm giàu năng lượng thường có xu hướng tăng cân nhanh chóng.

Sự kết hợp giữa yếu tố di truyền bất lợi và môi trường sống không lành mạnh là nguyên nhân lý giải vì sao có những người dễ tích mỡ bụng dù cân nặng chưa vượt ngưỡng béo phì. Đây cũng là lý do các chiến lược kiểm soát béo bụng ở nam giới cần được cá nhân hóa theo đặc điểm cơ địa và lối sống của từng người.

Béo phì nam ảnh hưởng như thế nào?

Béo phì ở nam giới, đặc biệt là tình trạng tích tụ mỡ nội tạng, không chỉ làm thay đổi ngoại hình mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Dưới đây là những hệ quả chính:

Tăng nguy cơ bệnh tim mạch và đái tháo đường

Mỡ nội tạng là loại mỡ có hoạt tính chuyển hóa rất cao, liên tục giải phóng acid béo tự do và các cytokine gây viêm, từ đó làm tăng tình trạng kháng insulin và dẫn đến tăng đường huyết. Sự mất cân bằng này không chỉ làm tăng nguy cơ mắc đái tháo đường típ 2 mà còn gây rối loạn mỡ máu và cao huyết áp, là những yếu tố nguy cơ chính của hội chứng chuyển hóa.

Một nghiên cứu công bố trên Tạp chí Circulation cho thấy, nam giới bị béo bụng có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao gấp đôi so với những người có vòng eo trong giới hạn bình thường. Điều này khẳng định rằng, mỡ nội tạng không chỉ là vấn đề về thẩm mỹ mà còn là tác nhân trực tiếp đe dọa sức khỏe tim mạch và hệ tuần hoàn.

Suy giảm testosterone và chức năng sinh lý

Béo phì nam là kẻ phá hoại tinh binh thông qua hàng loạt cơ chế phức tạp. Khi mỡ tích tụ quanh vùng bụng, bẹn, gốc dương vật và đùi trong, nhiệt độ bìu, nơi chứa tinh hoàn, tăng cao hơn mức lý tưởng.

Tinh hoàn vốn nằm ngoài ổ bụng để duy trì nhiệt độ thấp hơn thân nhiệt khoảng 2-4°C, tạo môi trường tối ưu cho quá trình sinh tinh. Khi lớp mỡ bao quanh gây ra hiệu ứng nhà kính, nhiệt độ bìu tăng kéo dài sẽ làm giảm số lượng, khả năng di động và hình dạng bình thường của tinh trùng. Một số nghiên cứu sử dụng thiết bị đo trực tiếp cho thấy, nam giới béo phì có nhiệt độ bìu cao hơn rõ rệt, đặc biệt khi ngồi lâu, làm giảm đáng kể khả năng sinh sản.

Ngoài ra, mô mỡ còn đóng vai trò như một tuyến nội tiết hoạt động mạnh, chuyển đổi testosterone thành estrogen nhờ enzyme aromatase. Sự gia tăng estrogen gây mất cân bằng trục hạ đồi – tuyến yên – tinh hoàn (HPTA), làm giảm sản xuất testosterone và tinh trùng. Các cytokine gây viêm như TNF-α và IL-6 từ mỡ nội tạng còn làm suy yếu tế bào Leydig, nơi sản xuất testosterone, dẫn tới suy giảm ham muốn, rối loạn cương dương và chất lượng tinh trùng kém.

Béo phì cũng gây ra stress oxy hóa, kháng insulin và rối loạn chuyển hóa, tất cả đều làm tổn thương DNA tinh trùng, khiến tỷ lệ thụ thai tự nhiên và tỷ lệ thành công trong các phương pháp hỗ trợ sinh sản như IVF giảm đáng kể.

Ngược lại với những tác động tiêu cực của béo phì, nhiều nghiên cứu cho thấy việc giảm cân có kiểm soát, đặc biệt là khi đi kèm với tăng khối cơ, có thể mang lại lợi ích rõ rệt cho sức khỏe sinh sản nam giới. Cụ thể, cải thiện lối sống giúp tăng nồng độ testosterone, phục hồi chất lượng và số lượng tinh trùng, đồng thời nâng cao khả năng thụ thai tự nhiên cũng như hiệu quả trong các chu kỳ hỗ trợ sinh sản như IUI hoặc IVF.

Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Nội tiết Lâm sàng và Chuyển hóa (Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism) đã khẳng định rằng, cải thiện trọng lượng cơ thể thông qua dinh dưỡng hợp lý và vận động thường xuyên giúp đảo ngược các rối loạn hormone sinh dục liên quan đến béo phì, từ đó phục hồi khả năng sinh tinh và chức năng sinh lý.

Gan nhiễm mỡ và bệnh chuyển hóa

Việc tiêu thụ quá nhiều bia rượu, thức ăn nhanh và thực phẩm giàu chất béo khiến mỡ dễ tích tụ trong gan gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Đây là một bệnh lý phổ biến ở nam giới béo bụng, thường không có triệu chứng rõ ràng nhưng có thể tiến triển âm thầm. Nếu không kiểm soát, NAFLD có thể dẫn đến viêm gan mạn tính, xơ gan và thậm chí là ung thư gan.

Theo Viện Quốc gia về Đái tháo đường, Tiêu hóa và Bệnh thận Hoa Kỳ (National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases), béo bụng là yếu tố nguy cơ chính của NAFLD. Việc kiểm soát cân nặng, đặc biệt là giảm mỡ nội tạng, là giải pháp nền tảng để điều trị và phòng ngừa bệnh này.

Ảnh hưởng tâm lý và chất lượng cuộc sống

Béo phì, đặc biệt là béo bụng, khiến nhiều nam giới mất tự tin về ngoại hình, ngại giao tiếp và hạn chế trong các mối quan hệ cá nhân cũng như công việc. Cảm giác mặc cảm, lo lắng về hình thể không phù hợp với chuẩn mực xã hội có thể dẫn đến căng thẳng tâm lý kéo dài.

Theo tổng quan từ Tạp chí Obesity Reviews, béo phì không chỉ làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý thể chất mà còn liên quan mật thiết đến trầm cảm, lo âu và giảm chất lượng sống. Tình trạng này càng nghiêm trọng hơn nếu người bệnh đồng thời đối mặt với các vấn đề sức khỏe mạn tính như đái tháo đường, huyết áp cao hoặc rối loạn chuyển hóa.

Làm sao để giảm béo ở nam giới?

Giảm béo ở nam giới không thể đạt được chỉ trong một thời gian ngắn mà đòi hỏi sự thay đổi toàn diện về chế độ ăn uống, thói quen vận động và lối sống. Việc xây dựng chiến lược giảm cân khoa học không chỉ giúp loại bỏ mỡ thừa mà còn tăng cường sức khỏe tim mạch, cải thiện hormone và nâng cao chất lượng sống.

Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng

Chế độ ăn uống là nền tảng quan trọng trong quá trình giảm béo bụng và kiểm soát cân nặng ở nam giới. Việc xây dựng khẩu phần hợp lý không chỉ giúp giảm tích mỡ nội tạng mà còn hỗ trợ duy trì khối cơ và ổn định chuyển hóa.

Nam giới nên ưu tiên các thực phẩm giàu đạm nạc như ức gà, cá, trứng, đậu hũ và các loại đậu. Protein giúp tăng cảm giác no, duy trì khối cơ và thúc đẩy quá trình đốt mỡ hiệu quả hơn.

Tinh bột tinh chế như cơm trắng, bánh mì trắng, bánh ngọt nên được hạn chế, thay vào đó là các nguồn tinh bột phức hợp có chỉ số đường huyết thấp như yến mạch, gạo lứt, khoai lang hoặc các loại đậu nguyên vỏ.

Bổ sung rau xanh và trái cây tươi với lượng vừa đủ mỗi ngày giúp cung cấp chất xơ hòa tan và không hòa tan, hỗ trợ tiêu hóa, giảm hấp thu chất béo và kiểm soát năng lượng nạp vào. Đồng thời, cần đặc biệt hạn chế đồ uống có đường, nước ngọt có gas và bia rượu, vốn là nguồn cung cấp calo rỗng dễ chuyển hóa thành mỡ nội tạng.

Duy trì tập luyện thể chất

Tập luyện đều đặn là một trong những chiến lược cốt lõi để giảm mỡ nội tạng, duy trì khối cơ và cải thiện sức khỏe toàn diện ở nam giới. Trong đó, các bài tập cardio như chạy bộ, đạp xe, bơi lội hoặc nhảy dây có tác dụng đốt cháy calo hiệu quả, hỗ trợ giảm khối mỡ tích tụ quanh ổ bụng.

Bên cạnh cardio, luyện tập kháng lực như nâng tạ, chống đẩy, plank hoặc squat giúp xây dựng và duy trì khối lượng cơ bắp, là yếu tố quyết định tốc độ trao đổi chất cơ bản (BMR) của cơ thể. Khi lượng cơ tăng, cơ thể sẽ tiêu hao năng lượng nhiều hơn ngay cả khi nghỉ ngơi, từ đó hỗ trợ kiểm soát cân nặng bền vững.

Theo khuyến nghị từ WHO, mỗi người trưởng thành nên thực hiện ít nhất 150 phút hoạt động thể lực cường độ vừa hoặc 75 phút cường độ cao mỗi tuần, kết hợp với 2-3 buổi tập kháng lực. Sự kết hợp này không chỉ giúp giảm mỡ mà còn tăng sức bền, cải thiện chức năng tim phổi và nâng cao chất lượng sống.

Quản lý stress và giấc ngủ

Việc quản lý stress thông qua các kỹ thuật như thiền định, hít thở sâu, yoga hoặc hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đi bộ ngoài trời giúp ổn định tâm lý và giảm tác động tiêu cực đến hormone chuyển hóa.

Song song đó, chất lượng giấc ngủ cũng ảnh hưởng lớn đến quá trình giảm cân và điều hòa hormone sinh dục ở nam giới. Thiếu ngủ hoặc ngủ không đủ giấc (dưới 6 tiếng/đêm) làm rối loạn nhịp sinh học, giảm nồng độ testosterone, tăng đề kháng insulin và thúc đẩy cảm giác đói.

Các nghiên cứu cho thấy việc ngủ đủ từ 7-8 tiếng/đêm giúp kiểm soát hormone leptin và ghrelin, hai hormone điều hòa cảm giác no và đói, từ đó hỗ trợ giảm cân hiệu quả hơn. Nam giới có thói quen thức khuya hoặc ngủ không đều giấc nên điều chỉnh lại lịch sinh hoạt, ưu tiên giấc ngủ sớm và đều đặn mỗi ngày để tối ưu hóa quá trình trao đổi chất và giảm mỡ bụng.

Can thiệp y khoa

Khi chỉ số BMI ≥ 25 hoặc thừa cân đi kèm với các bệnh lý nền như đái tháo đường típ 2, tăng huyết áp, gan nhiễm mỡ, rối loạn lipid máu hay bệnh tim mạch, việc giảm cân sai cách có thể ảnh hưởng đến sức khỏe. Trong những trường hợp này, nam giới cần được Bác sĩ chuyên khoa thăm khám để đánh giá toàn diện tình trạng sức khỏe, bao gồm xét nghiệm sinh hóa, đo thành phần cơ thể và đánh giá mức độ nguy cơ tim mạch chuyển hóa.

Dựa trên kết quả chẩn đoán, Bác sĩ sẽ xây dựng một phác đồ điều trị cá nhân hóa, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, thiết kế kế hoạch tập luyện phù hợp với thể trạng và mức độ béo phì, đồng thời kiểm soát chặt chẽ các bệnh nền bằng thuốc.

Trong một số trường hợp cần thiết, Bác sĩ cũng có thể cân nhắc kê đơn các loại thuốc hỗ trợ giảm cân đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Hoa Kỳ phê duyệt, nhằm nâng cao hiệu quả giảm cân và cải thiện các chỉ số chuyển hóa một cách an toàn và bền vững.

Bên cạnh đó, Bác sĩ cũng theo dõi tiến trình giảm cân định kỳ nhằm đảm bảo hiệu quả giảm mỡ mà không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Việc có sự đồng hành của đội ngũ chuyên môn là yếu tố quan trọng giúp giảm thiểu rủi ro và cải thiện bền vững các chỉ số sức khỏe chuyển hóa.

Béo phì nam không chỉ là vấn đề về ngoại hình mà còn là dấu hiệu cảnh báo nhiều rối loạn nghiêm trọng bên trong cơ thể, từ tim mạch, chuyển hóa đến chức năng sinh sản. Việc kiểm soát cân nặng, đặc biệt là mỡ nội tạng, cần được nhìn nhận như một chiến lược đầu tư cho sức khỏe lâu dài, không đơn thuần là giảm vài con số trên cân nặng.

Duy trì thói quen ăn uống khoa học, tập luyện đều đặn, kiểm soát căng thẳng và giấc ngủ là những nền tảng không thể thiếu. Với những trường hợp béo phì kèm bệnh nền hoặc cần can thiệp chuyên sâu, việc đồng hành cùng chuyên gia y khoa là giải pháp cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Tại MedFit, chương trình giảm cân và cải thiện sức khỏe nam giới được thiết kế dựa trên nền tảng khoa học cá nhân hóa, kết hợp giữa đánh giá y khoa, hướng dẫn dinh dưỡng, tập luyện chuyên biệt và các công nghệ giảm mỡ hiện đại.

Đội ngũ Bác sĩ và chuyên gia tại MedFit sẽ đồng hành cùng bạn từng bước, giúp tối ưu quá trình giảm mỡ nội tạng, phục hồi chức năng chuyển hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống bền vững. Nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc kiểm soát cân nặng hoặc cần hỗ trợ giảm mỡ an toàn và bài bản, hãy bắt đầu hành trình cải thiện sức khỏe cùng MedFit ngay hôm nay.

Tài liệu tham khảo

1. World Health Organization (WHO). Obesity. [online] Available at: Obesity [Accessed 19 September 2025]
2. Arcila-Agudelo AM, Ferrer-Svoboda C, Torres-Fernàndez T, Farran-Codina A. Determinants of Adherence to Healthy Eating Patterns in a Population of Children and Adolescents: Evidence on the Mediterranean Diet in the City of Mataró (Catalonia, Spain). Nutrients. 2019;11(4):854. Published 2019 Apr 15. doi:10.3390/nu11040854
3. Mayo Clinic. Belly fat in women: Taking — and keeping — it off. [online] Available at: Belly fat in women: Taking — and keeping — it off – Mayo Clinic [Accessed 19 September 2025]
4. Lau E. High-throughput phenotyping of rice growth traits. Nat Rev Genet 2014;15:778. doi:10.1038/nrg3857
5. NIH: National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. Nonalcoholic Fatty Liver Disease (NAFLD) & NASH. [online] Available at: Nonalcoholic Fatty Liver Disease (NAFLD) & NASH – NIDDK [Accessed 19 September 2025]