Cách phòng ngừa và điều trị da chảy xệ sau giảm cân

Giảm cân không chỉ mang lại lợi ích về mặt thẩm mỹ mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch, đái tháo đường… Tuy nhiên, sau khi đạt được cân nặng lý tưởng, nhiều người lại phải đối mặt với vấn đề da thừa chảy xệ, ảnh hưởng đến sự tự tin trong việc giao tiếp xã hội hàng ngày và gây hạn chế khi lựa chọn trang phục. Bài viết này của MedFit sẽ trình bày các phương pháp hiệu quả để khắc phục tình trạng da chảy xệ sau giảm cân, giúp bạn duy trì sự tự tin và cải thiện sức khỏe làn da.

Nguyên nhân gây nên tình trạng da chảy xệ

Collagen và elastin là hai protein quan trọng nằm ở lớp mô liên kết của da, mang lại sự đàn hồi và săn chắc cho làn da. Collagen chiếm khoảng 80% cấu trúc da, có tác dụng chống đỡ giúp da săn chắc, còn elastin có tính đàn hồi giúp da khôi phục lại hình dáng ban đầu sau khi bị tác động về mặt cơ học.

Da của những bệnh nhân béo phì phải căng giãn ra nhiều để bao phủ lượng cơ và mỡ bên dưới, qua thời gian dài gây tổn thương các sợi collagen và elastin làm giảm khả năng co rút và đàn hồi. Khi giảm cân, lượng mỡ dưới da giảm đồng nghĩa với việc da mất đi một lượng đáng kể lớp mô chống đỡ bên dưới, do đó chúng trông như xẹp xuống. Lúc này, các sợi collagen và elastin bị tổn thương do kéo dãn khó có thể co rút về hình dạng ban đầu, kết quả tạo nên vùng da nhăn nheo và chảy xệ. Tình trạng này thường thấy rõ ở vùng bụng dưới, cằm, cánh tay trên, đùi, mông và ngực.

Một số yếu tố ảnh hưởng đến mức độ chảy xệ của da:

• Thừa cân trong thời gian dài: nhìn chung, một người bị thừa cân trong thời gian càng dài thì da chảy xệ sau giảm cân càng nhiều do elastin và collagen bị tổn thương lâu.
• Số cân đã giảm: mức độ da chảy xệ sau giảm cân thường phụ thuộc vào lượng cân nặng đã giảm. Những người giảm cân ít dưới 9kg thường không gặp phải tình trạng da chảy xệ rõ rệt. Tuy nhiên, khi giảm cân nhiều, đặc biệt là từ 22kg trở lên, nguy cơ da bị chùng nhão tăng lên đáng kể.
• Giảm cân quá nhanh: tốc độ giảm cân cũng đóng vai trò quan trọng. Một nghiên cứu cho thấy có tới 70% bệnh nhân sau phẫu thuật thu nhỏ dạ dày gặp tình trạng da thừa bị chảy xệ. Khi giảm cân quá nhanh, da không có đủ thời gian để co lại, dẫn đến tăng nguy cơ chảy xệ rõ rệt.
• Tuổi tác: da của người lớn tuổi có ít collagen hơn và các sợi collagen yếu hơn so với người trẻ tuổi, do đó da dễ chảy xệ hơn.
• Di truyền: một số gen di truyền quyết định lượng collagen và elastin được sản sinh, do đó có ảnh hưởng đến mức độ chảy xệ sau giảm cân.
• Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: tiếp xúc với ánh nắng mặt trời lâu dài đã được chứng minh là làm giảm sản xuất collagen và elastin của da, góp phần làm cho da dễ chảy xệ hơn.
• Hút thuốc lá: hút thuốc lá làm giảm sản xuất collagen và phá hủy collagen hiện có, dẫn đến da bị chùng nhão và chảy xệ.

Giải pháp tự nhiên điều trị tình trạng da chảy xệ

Chế độ dinh dưỡng và luyện tập có thể góp một phần nhỏ trong việc cải thiện độ săn chắc và đàn hồi ở những làn da chảy xệ mức độ nhẹ và vừa. Tuy nhiên hiệu quả của chúng vẫn đang được tranh luận vì chưa có nhiều nghiên cứu chứng minh.

Tập luyện cơ bắp

Hiện nay chưa có nghiên cứu chứng minh việc tập luyện có thể giúp giảm tình trạng da chảy xệ. Tuy nhiên, lượng cơ bắp của cơ thể tăng lên sẽ giúp da bọc cơ thay vì bọc mỡ thừa, nhờ đó vóc dáng tổng thể trở nên săn chắc hơn. Áp dụng các bài tập kháng lực và có thể kết hợp các thiết bị tăng cơ giảm mỡ như EMS, HIFEM… để giúp săn chắc cơ tay và cơ chân. Các bài tập cho cơ vùng hàm và cổ cũng có thể làm săn chắc da ở những khu vực này.

Chế độ dinh dưỡng

Việc cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết là chìa khóa để duy trì độ đàn hồi và săn chắc của da, đặc biệt khi cơ thể đang trải qua quá trình giảm cân. Một số chất dinh dưỡng rất quan trọng cho việc sản xuất collagen và các thành phần khác của da là:

• Chất đạm: đặc biệt là các acid amin như lysine và proline đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất collagen, giúp duy trì cấu trúc da vững chắc và ngăn ngừa chảy xệ.
• Vitamin C: không chỉ thúc đẩy quá trình tổng hợp collagen mà còn bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, là yếu tố góp phần làm giảm độ đàn hồi của da.
• Omega-3: có khả năng cải thiện độ đàn hồi và chống lại các dấu hiệu lão hóa, giúp da giữ được sự săn chắc và co giãn.
• Nước: là yếu tố không thể thiếu, đảm bảo da luôn đủ ẩm, tăng cường độ đàn hồi và khả năng co giãn, hạn chế tình trạng da bị chảy xệ sau khi giảm cân.

Phương pháp điều trị da chảy xệ

Phẫu thuật cắt da thừa

Phẫu thuật cắt da thừa thường được cân nhắc cho những bệnh nhân có lượng da thừa nhiều sau quá trình giảm cân đáng kể. Phẫu thuật này giúp loại bỏ các vùng da chảy xệ, có thể thực hiện trên nhiều vị trí khác nhau như bụng, ngực, đùi và cánh tay, giúp bệnh nhân đạt được vóc dáng mong muốn. Tuy nhiên, để đạt kết quả tối ưu, đôi khi bệnh nhân cần phải trải qua nhiều cuộc phẫu thuật.

Các loại phẫu thuật cắt da thừa phổ biến bao gồm:

• Phẫu thuật căng da bụng: loại bỏ da thừa và mỡ thừa ở vùng bụng, đồng thời có thể kết hợp thắt chặt cơ bụng.
• Phẫu thuật cắt da thừa ngực: loại bỏ da thừa và mỡ thừa ở vùng ngực, đặc biệt hữu ích cho những người có da ngực bị chảy xệ sau giảm cân.
• Phẫu thuật căng da đùi: loại bỏ da thừa từ mặt trong và ngoài đùi, giúp đùi trở nên săn chắc hơn.
• Phẫu thuật nâng cánh tay: loại bỏ da thừa ở vùng cánh tay trên, đây là khu vực bị chảy xệ nhiều sau giảm cân.

Để phẫu thuật cắt da thừa đạt hiệu quả cao, bệnh nhân cần đáp ứng một số điều kiện như sau:

• Cân nặng cần ổn định ít nhất 12 tháng sau khi giảm cân, điều này giúp đảm bảo da không bị chảy xệ thêm sau phẫu thuật.
• Chỉ số BMI dưới 28 vì BMI cao có thể làm tăng nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật như chảy máu, nhiễm trùng và tụ dịch.

Vết sẹo sau phẫu thuật có thể tồn tại trong thời gian khá dài, tuy nhiên, các Bác sĩ thường cố gắng thực hiện các vết mổ ở vị trí ít bị chú ý, chẳng hạn như dọc theo nếp gấp da hoặc các vùng da dễ bị che phủ.

Thời gian hồi phục sau phẫu thuật có thể dao động từ 1-4 ngày nằm viện và 2-4 tuần nghỉ dưỡng, tùy thuộc vào vùng phẫu thuật. Việc thực hiện phẫu thuật cắt da thừa đòi hỏi phải được thăm khám và thảo luận kĩ lưỡng với Bác sĩ phẫu thuật để hiểu rõ về quy trình, lợi ích và rủi ro có thể xảy ra.

Các phương pháp không phẫu thuật

Đối với những bệnh nhân có lượng da thừa không quá nhiều và mong muốn một phương pháp điều trị ít xâm lấn, giảm thiểu nguy cơ biến chứng, có thời gian hồi phục nhanh chóng và quan ngại về việc để lại sẹo sau quá trình phẫu thuật, các phương pháp như sóng siêu âm hội tụ HIFU, RF hoặc căng chỉ là những lựa chọn thay thế lý tưởng. Những phương pháp này hoạt động bằng cách kích thích sản sinh collagen và elastin, giúp da trở nên săn chắc và mịn màng.

Sóng siêu âm hội tụ cường độ cao (HIFU)

HIFU là một phương pháp điều trị không xâm lấn, sử dụng sóng siêu âm để tạo ra nhiệt độ từ 60-70°C trong các lớp sâu của da. Nhiệt độ cao này gây co thắt tức thời các sợi collagen và kích thích phản ứng viêm có kiểm soát, từ đó thúc đẩy quá trình tổng hợp, tái tạo collagen và elastin, giúp nâng và làm săn chắc lớp da bị chảy xệ. HIFU có khả năng thâm nhập 1,5-13mm dưới bề mặt da, cho phép điều trị hiệu quả tình trạng lỏng lẻo da trên các vùng như mặt, bụng và đùi.

Một thử nghiệm lâm sàng với 32 bệnh nhân đã cho thấy sự cải thiện về độ đàn hồi và săn chắc của da sau 12 tuần điều trị bằng HIFU, đặc biệt là trên các vùng mặt, bụng và đùi. Tùy thuộc vào mức độ chảy xệ và đáp ứng của từng bệnh nhân, có thể cần các buổi điều trị lặp lại để đạt được kết quả tối ưu.

Radiofrequency (RF)

RF là một phương pháp không xâm lấn sử dụng sóng điện từ tần số vô tuyến để tạo ra nhiệt độ từ 40-60°C, giúp làm nóng đến lớp trung bì của da. Nhiệt độ này kích thích tăng sinh collagen và elastin mà không gây tổn thương bề mặt da, giúp cải thiện độ săn chắc và giảm nếp nhăn. Hiệu quả của RF thường bắt đầu rõ rệt sau khoảng 2-3 tháng, khi collagen và elastin mới được hình thành và bắt đầu cải thiện cấu trúc da. Để duy trì kết quả, nhiều bệnh nhân cần thực hiện thêm các buổi điều trị theo định kỳ.

Một nghiên cứu năm 2017 cho thấy rằng 24 trong số 25 bệnh nhân đã nhận thấy sự cải thiện về độ săn chắc của da và chu vi vòng bụng sau 5-8 buổi điều trị. Hầu hết các bệnh nhân (23 người) đều hài lòng với kết quả đạt được.

Ngoài ra, một số thiết bị RF hiện đại còn kết hợp với công nghệ vi kim như Morpheus8 và Vivace Ultra, giúp đưa năng lượng RF sâu hơn và chính xác hơn tại các vị trí cần điều trị. Điều này tăng cường hiệu quả điều trị, đặc biệt đối với các vùng da khó tiếp cận.

Căng chỉ

Đây là phương pháp làm đẹp xâm lấn tối thiểu sử dụng các sợi chỉ sinh học đưa vào dưới da, giúp kéo căng và nâng vùng da chảy xệ lên. Bên cạnh đó, cấy chỉ vào da kích hoạt phản ứng viêm của cơ thể, từ đó kích thích sản sinh collagen mới, giúp săn chắc vùng da bị chảy xệ. Các loại chỉ thường được sử dụng hiện nay là chỉ PDO, PLLA, PCL… Thời gian duy trì tác dụng phụ thuộc vào thời gian phân hủy sinh học của chúng, với chỉ PDO là 6-8 tháng, chỉ PLLA là 16-18 tháng và chỉ PCL là 24 tháng.

Cách phòng tránh tình trạng da chảy xệ sau khi giảm cân

Da chảy xệ sau giảm cân là một vấn đề khó có thể tránh khỏi hoàn toàn, đặc biệt khi quá trình giảm cân diễn ra nhanh chóng và lượng cân nặng giảm đi đáng kể. Tuy nhiên, có thể giảm thiểu tình trạng này bằng cách áp dụng một số biện pháp sau:

• Giảm cân từ từ: giúp da có thời gian thích ứng với sự thay đổi của cơ thể, giảm nguy cơ da bị chảy xệ. Giảm cân nhanh, đặc biệt hơn 2kg/tuần có thể làm tăng nguy cơ chảy xệ do da không kịp thích ứng. Thay vì cố gắng thực hiện những biện pháp siết cân quá nghiêm ngặt, hãy tập trung vào chế độ ăn uống giàu dinh dưỡng và tập luyện để tăng cơ và giảm mỡ.
• Duy trì độ ẩm cho da: uống đủ nước mỗi ngày giúp duy trì độ ẩm và tăng cường độ đàn hồi của da, hỗ trợ quá trình co hồi da sau giảm cân. Điều này cũng giúp collagen trong da hoạt động hiệu quả hơn.
• Chăm sóc da đúng cách: tránh tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời vì ánh nắng có thể phá hủy collagen và elastin, làm da dễ bị chảy xệ. Sử dụng kem chống nắng và che chắn kĩ khi ra ngoài là điều rất quan trọng để ngăn ngừa tình trạng này.
• Tập thể dục: kết hợp tập luyện tăng cơ giúp săn chắc các vùng da bị chảy xệ. Việc tập luyện đều đặn không chỉ giúp giảm mỡ mà còn hỗ trợ tăng sinh collagen, cải thiện độ đàn hồi của da.
• Bổ sung dinh dưỡng hợp lý: đảm bảo cung cấp đủ protein, vitamin C và các chất chống oxy hóa giúp hỗ trợ quá trình sản xuất collagen và elastin, góp phần duy trì làn da săn chắc và khỏe mạnh sau giảm cân.

Giảm cân giúp cải thiện sức khỏe cũng như ngoại hình, tuy nhiên, tình trạng da chảy xệ sau giảm cân có thể khiến nhiều người mất tự tin. Để khắc phục và phòng tránh tình trạng này, việc giảm cân từ từ, chăm sóc da đúng cách và duy trì lối sống lành mạnh là rất quan trọng. Các phương pháp như HIFU, RF hoặc căng chỉ có thể giúp nâng cơ, làm săn chắc da mà không cần can thiệp phẫu thuật.

Ở MedFit, chúng tôi cung cấp các liệu pháp tiên tiến, giúp bạn duy trì làn da săn chắc và tươi trẻ sau khi giảm cân. Hãy liên hệ ngay với MedFit để được tư vấn và lựa chọn phương pháp phù hợp nhất cho nhu cầu của bản thân.

Tài liệu tham khảo

1. Coon D, Michaels J 5th, et al. “Multiple procedures and staging in the massive weight loss population“. Plast Reconstr Surg. 2010 Feb;125(2):691-698. doi: 10.1097/PRS.0b013e3181c87b3c. PMID: 20124854
2. Asserin J, Lati E, et al. “The effect of oral collagen peptide supplementation on skin moisture and the dermal collagen network: evidence from an ex vivo model and randomized, placebo-controlled clinical trials“. J Cosmet Dermatol. 2015 Dec;14(4):291-301. doi: 10.1111/jocd.12174. Epub 2015 Sep 12. PMID: 26362110
3. Al-Jumaily AM, Liaquat H, Paul S. “Focused Ultrasound for Dermal Applications“. Ultrasound Med Biol. 2024 Jan;50(1):8-17. doi: 10.1016/j.ultrasmedbio.2023.09.004. Epub 2023 Oct 7. PMID: 37806924
4. Rachael Troughton. “What can people do to firm up saggy skin?“. Medical News Today
5. Choi SY, No YA, et al. “Tightening effects of high-intensity focused ultrasound on body skin and subdermal tissue: a pilot study“. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2016 Sep;30(9):1599-602. doi: 10.1111/jdv.13713. Epub 2016 Jun 15. PMID: 27306500
6. Boswell CB. “Body contouring following massive weight loss“. Mo Med. 2010 May-Jun;107(3):189-94. PMID: 20629287; PMCID: PMC6188338
7. Asiran Serdar Z, Tukenmez Demirci G. “The efficacy and safety of high-intensity focused ultrasound on upper arm laxity treatment: Our experience with five patients“. J Cosmet Dermatol. 2020 Sep;19(9):2339-2341. doi: 10.1111/jocd.13296. Epub 2020 Jan 13. PMID: 31943659
8. Lyu, Jia-Jie; Liu, Sheng-Xiu∗. “Radiofrequency in Facial Rejuvenation“. International Journal of Dermatology and Venereology 5(2):p 94-100, June 2022. | DOI: 10.1097/JD9.0000000000000193