Giải mã mối liên hệ giữa nhóm máu và chế độ ăn giảm cân

Khái niệm nhóm máu ảnh hưởng đến cách cơ thể phản ứng với thức ăn và khả năng giảm cân đã thu hút sự chú ý trong nhiều năm. Chế độ ăn theo nhóm máu từng tạo ra làn sóng lớn nhờ vào lời hứa rằng việc ăn theo hệ miễn dịch di truyền có thể giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, liệu khoa học có thực sự xác nhận mối liên hệ này hay chỉ là một trào lưu ăn kiêng thiếu cơ sở? Bài viết dưới đây sẽ phân tích và giải mã vấn đề này dựa trên các nghiên cứu y khoa, giúp bạn hiểu rõ sự thật đằng sau chế độ giảm cân theo nhóm máu.

Nhóm máu là gì?

Nhóm máu được phân loại dựa trên sự hiện diện hay vắng mặt của các kháng nguyên (A, B) trên bề mặt hồng cầu và kháng thể trong huyết tương. Hệ thống phổ biến nhất là ABO, chia con người thành bốn nhóm chính:

• Nhóm máu A: có kháng nguyên A trên hồng cầu và kháng thể chống B trong huyết tương.
• Nhóm máu B: có kháng nguyên B trên hồng cầu và kháng thể chống A.
• Nhóm máu AB: có cả kháng nguyên A và B, không có kháng thể chống A hoặc B.
• Nhóm máu O: không có kháng nguyên A hoặc B nhưng có cả kháng thể chống A và chống B.

Ngoài hệ ABO, còn có yếu tố Rh (rhesus), thường được ký hiệu là Rh+ hoặc Rh−, dựa trên sự có mặt của kháng nguyên D. Khi kết hợp cả hai hệ thống, ta có thể xác định rõ ràng nhóm máu của một người, ví dụ A+, O−…

Nhóm máu có vai trò quan trọng trong y học truyền máu, ghép tạng và sản khoa. Trong chế độ ăn kiêng theo nhóm máu, lý thuyết cho rằng các kháng nguyên này ảnh hưởng đến cách cơ thể phản ứng với thực phẩm

Nguồn gốc của chế độ ăn theo nhóm máu

Khái niệm ăn kiêng theo nhóm máu được biết đến rộng rãi sau năm 1996, khi bác sĩ Peter J. D’Adamo tại Mỹ công bố cuốn Eat Right 4 Your Type. Trong đó, ông đưa ra giả thuyết rằng sự khác biệt về nhóm máu trong hệ ABO (gồm A, B, AB và O) không chỉ quyết định tính tương thích trong truyền máu mà còn ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và chuyển hóa dinh dưỡng. Theo quan điểm tiến hóa mà D’Adamo đưa ra, từng nhóm máu gắn với giai đoạn phát triển khác nhau của loài người và do đó phù hợp với chế độ ăn khác nhau:

• Nhóm máu O: được xem là nhóm cổ xưa nhất, gắn với tổ tiên săn bắt hái lượm nên được khuyên ăn nhiều thịt đỏ, cá và protein động vật, hạn chế ngũ cốc.
  
• Nhóm máu A: hình thành khi con người bắt đầu trồng trọt vì vậy được cho là phù hợp với chế độ ăn thiên về rau củ quả, ít thịt, giống như một chế độ ăn chay.
  
• Nhóm máu B: xuất hiện trong giai đoạn du mục, theo giả thuyết có khả năng tiêu hóa đa dạng hơn, bao gồm cả các sản phẩm từ sữa.
  
• Nhóm máu AB: là sự kết hợp giữa A và B vì thế được khuyên nên áp dụng thực đơn pha trộn, chọn lọc từ cả hai chế độ.

Một điểm mấu chốt trong lập luận của D’Adamo là, vai trò của lectin như một loại protein có khả năng gắn kết với các phân tử đường trên bề mặt tế bào. Theo ông, một số lectin trong thực phẩm có thể phản ứng khác nhau với từng nhóm máu. Một số lectin thực vật, đặc biệt khi còn ở dạng sống hoặc chưa nấu chín, có thể gây ra các phản ứng bất lợi như buồn nôn, nôn ói, tiêu chảy hoặc đau bụng.

Lý thuyết ăn theo nhóm máu cho rằng nếu nạp vào cơ thể loại lectin không phù hợp, các phân tử này có thể khiến hồng cầu kết dính lại với nhau, làm tăng nguy cơ rối loạn chuyển hóa và bệnh tật. Ngược lại, nếu ăn đúng loại thực phẩm phù hợp với nhóm máu, quá trình tiêu hóa và trao đổi chất sẽ diễn ra trơn tru hơn, từ đó giảm viêm, duy trì cân nặng ổn định và hỗ trợ giảm cân.

Một vài nghiên cứu nhỏ từng gợi ý rằng lectin trong một số loại đậu sống, chẳng hạn đậu lima, có thể ảnh hưởng đặc hiệu đến nhóm máu A. Tuy nhiên, phần lớn các loại lectin được phát hiện đều có khả năng gây ngưng kết hồng cầu ở tất cả các nhóm máu, chứ không riêng một nhóm nào. Điều này có nghĩa là tác động của lectin ít mang tính đặc thù ABO, ngoại trừ một số loài đậu sống hiếm gặp.

Trong sách và trên nhiều nền tảng, D’Adamo còn đưa ra danh sách thực phẩm nên ăn và nên tránh cho từng nhóm máu.

Ví dụ:

• Nhóm máu A: được khuyến khích dùng thực phẩm có nguồn gốc thực vật như rau củ, gạo lứt, đậu nành, một số loại trái cây, đồng thời hạn chế cà chua, cà tím hoặc các loại đậu như lima.
• Nhóm máu B: được cho là phù hợp với chế độ ăn đa dạng, có thể tiêu thụ sữa bò, phô mai, thịt cừu, cá tuyết, nhưng cần tránh thịt gà, ngô và đậu lăng.
• Với nhóm AB: chế độ ăn được đề xuất là kết hợp giữa A và B, gồm sữa dê, sữa chua, đậu phộng, đậu nành, nhưng nên tránh gà, chuối và đậu tằm.
• Nhóm O: được khuyến khích ăn nhiều thịt đỏ, cá, rau lá xanh và khoai lang, đồng thời hạn chế lúa mì, đậu phộng, đậu đỏ và dầu đậu nành.

Lý thuyết này nhanh chóng thu hút sự quan tâm lớn bởi hứa hẹn mang đến một chế độ ăn cá nhân hóa dựa trên đặc điểm sinh học tự nhiên. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia dinh dưỡng và nhà khoa học cho rằng các luận điểm này chủ yếu dựa vào giả thuyết, thiếu cơ sở thực nghiệm đủ mạnh để chứng minh rằng nhóm máu thực sự quyết định cách cơ thể phản ứng với thực phẩm.

Để củng cố cho lý thuyết, D’Adamo đưa ra danh sách thực phẩm nên ăn và nên tránh cho từng nhóm máu:

Thực phẩm nên ăn theo từng nhóm máu 

Thực phẩm nên tránh theo từng nhóm máu

Trào lưu chế độ ăn giảm cân theo nhóm máu

Chế độ ăn theo nhóm máu sau khi ra đời đã nhanh chóng lan rộng thành một trào lưu toàn cầu. Trên mạng xã hội quốc tế, đặc biệt là Instagram và TikTok, trào lưu này được quảng bá mạnh mẽ với những bài đăng và video hướng dẫn thực đơn dành riêng cho từng nhóm máu.

Các nội dung thường liệt kê thực phẩm “tốt cho nhóm O”, “không nên ăn với nhóm A” hoặc “giúp nhóm AB khỏe mạnh hơn”, tạo cảm giác chế độ ăn được cá nhân hóa cao. Cách quảng bá này dễ dàng thu hút người dùng bởi khả năng đánh đúng vào nhu cầu muốn có giải pháp riêng biệt và đơn giản để giảm cân. Một số bài báo phân tích hiện tượng này cho thấy sức hút của trào lưu xuất phát từ hình ảnh cá nhân hóa, trong khi nền tảng khoa học còn hạn chế.

Ngoài mạng xã hội, nhiều trang báo quốc tế cũng đăng tải nội dung quảng cáo về chế độ ăn theo nhóm máu. Các bài viết này thường mô tả chi tiết danh sách thực phẩm nên ăn và nên tránh cho từng nhóm, thậm chí gợi ý công thức chế biến hoặc xây dựng thực đơn trọn gói.

Một số bài báo lại mang tính phản biện, nêu rõ rằng lợi ích người dùng cảm nhận được phần lớn đến từ việc ăn uống lành mạnh hơn, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, chứ không phải vì nhóm máu quyết định khả năng giảm cân. Dù vậy, chính sự kết hợp giữa truyền thông đại chúng và quảng bá trên mạng xã hội đã giúp lý thuyết này giữ nhiệt trong nhiều năm, liên tục trở lại thành “hot trend” theo từng giai đoạn.

Tại Việt Nam, trào lưu ăn theo nhóm máu cũng được nhiều trang sức khỏe, blog dinh dưỡng và cả báo chí khai thác. Một số bài viết phổ biến đã liệt kê cụ thể nhóm A nên thiên về rau củ và ngũ cốc nguyên cám, nhóm B nên ăn đa dạng kể cả sữa, nhóm AB chọn thực đơn kết hợp, còn nhóm O nên ưu tiên thịt đỏ và rau xanh, kèm theo danh sách chi tiết thực phẩm cần tránh.

Có những bài báo trong nước cũng phân tích sự thật đằng sau, nhấn mạnh rằng hiệu quả giảm cân nhờ chế độ này chưa được khoa học xác nhận, nhưng vẫn được quảng bá mạnh mẽ vì sự tò mò của công chúng. Trên TikTok và Facebook Việt Nam, không khó để tìm thấy những video ngắn hoặc bài đăng với tiêu đề hấp dẫn như “giảm cân nhanh theo nhóm máu A” hay “ăn theo nhóm O để khỏe đẹp”, nhận về hàng chục ngàn lượt xem và chia sẻ, mặc dù hầu hết nội dung không kèm bằng chứng khoa học cụ thể.

Sự lan truyền này cho thấy chế độ ăn theo nhóm máu đã trở thành một trào lưu đúng nghĩa, vừa mang màu sắc thương mại, vừa mang tính lan tỏa cộng đồng, thuyết phục người dùng bằng câu chuyện cá nhân hóa hấp dẫn nhưng vẫn còn gây tranh cãi khi thiếu nền tảng nghiên cứu đáng tin cậy để chứng minh rằng nhóm máu thực sự quyết định khả năng giảm cân.

Bằng chứng khoa học về chế độ ăn giảm cân theo nhóm máu

Mặc dù chế độ ăn theo nhóm máu được quảng bá rầm rộ, nhiều nghiên cứu y học lớn đã chứng minh rằng không có bằng chứng khoa học xác thực để ủng hộ mối liên hệ này.

Một nghiên cứu quy mô lớn của Wang và cộng sự tại Đại học Toronto, Canada năm 2014 được thực hiện trên 1.455 người trưởng thành đăng trên tạp chí Toronto Nutrigenomics and Health Study. Người tham gia được khảo sát chế độ ăn bằng bảng câu hỏi tần suất thực phẩm, sau đó chấm điểm tuân thủ chế độ ăn theo nhóm máu (ví dụ chế độ ăn kiểu A, B, AB, O).

Kết quả cho thấy một số kiểu ăn, chẳng hạn chế độ giống nhóm A giàu thực vật, liên quan đến hồ sơ chuyển hóa tốt hơn như mức cholesterol hoặc insulin thấp hơn. Tuy nhiên, những lợi ích này xuất hiện ở tất cả người tham gia, không phân biệt nhóm máu thực tế. Quan trọng là nghiên cứu không đánh giá trực tiếp việc giảm cân, mà chỉ tập trung vào các yếu tố nguy cơ tim mạch và chuyển hóa. Như vậy, dữ liệu này cho thấy chế độ ăn lành mạnh có thể cải thiện sức khỏe nhưng không chứng minh rằng nhóm máu quyết định khả năng giảm cân.

Phân tích tiếp theo của Jamnik và cộng sự  tại Đại học Toronto, Canada năm 2018 sử dụng dữ liệu từ một thử nghiệm can thiệp 6 tháng đăng ký trên ClinicalTrials.gov, mã NCT00516620 nhằm kiểm tra tác động của chế độ ăn theo nhóm máu đối với các chỉ số sức khỏe. Trong nghiên cứu này, các chỉ số như BMI và vòng eo được theo dõi để xác định thay đổi về cân nặng.

Kết quả cho thấy những người tuân thủ chế độ ăn nhóm A hoặc B có xu hướng giảm BMI và vòng eo, chế độ ăn nhóm O cũng cho thấy hiệu quả giảm nhẹ các chỉ số này. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là một người nhóm máu A không giảm cân nhiều hơn người nhóm máu B khi cùng tuân thủ chế độ ăn kiểu A. Kết luận rút ra là việc giảm cân chủ yếu đến từ bản chất chế độ ăn (ít calo, nhiều rau, hạn chế thực phẩm chế biến) hơn là từ yếu tố nhóm máu.

Một nghiên cứu khác của Barnard và cộng sự (Washington, D.C., Hoa Kỳ, 2021) tập trung vào tác động trực tiếp đến cân nặng được thực hiện bởi Barnard và cộng sự. Người tham gia được áp dụng chế độ ăn thuần thực vật và theo dõi thay đổi về cân nặng, mỡ cơ thể, nồng độ lipid và kiểm soát đường huyết. Nghiên cứu phân tích thêm liệu nhóm máu (A, B, AB, O) có ảnh hưởng đến kết quả hay không.

Kết quả cho thấy nhiều người giảm cân và cải thiện sức khỏe khi chuyển sang chế độ ăn thực vật nhưng mức độ thay đổi là giống nhau ở tất cả các nhóm máu. Điều này khẳng định rằng lợi ích của chế độ ăn lành mạnh không hề phụ thuộc vào nhóm máu.

Một báo cáo tổng hợp do Ủy ban Bác sĩ tại Washington, D.C., Hoa Kỳ (Physicians Committee for Responsible Medicine – PCRM, 2021) công bố đã phân tích dữ liệu từ các nghiên cứu can thiệp chế độ ăn thực vật và so sánh kết quả theo nhóm máu. Kết quả cho thấy, bất kể thuộc nhóm A, B, AB hay O, khi áp dụng chế độ ăn giàu rau củ, ngũ cốc nguyên hạt và hạn chế thực phẩm chế biến, người tham gia đều ghi nhận sự cải thiện rõ rệt về cân nặng, thành phần cơ thể và các chỉ số chuyển hóa.

Điều này cho thấy hiệu quả giảm cân đến từ việc thay đổi chế độ ăn uống theo hướng lành mạnh, chứ không liên quan đến nhóm máu. Báo cáo góp phần củng cố quan điểm rằng việc kiểm soát cân nặng cần dựa trên khoa học dinh dưỡng đã được chứng minh, thay vì chạy theo giả thuyết “ăn theo nhóm máu” vốn thiếu cơ sở thực nghiệm vững chắc.

Từ các nghiên cứu quy mô lớn ở Canada và Hoa Kỳ có thể thấy, dù chế độ ăn theo nhóm máu có thể giúp một số người giảm cân hoặc cải thiện sức khỏe, hiệu quả đó không phụ thuộc vào nhóm máu. Những thay đổi tích cực chủ yếu đến từ việc ăn uống lành mạnh hơn, nhiều rau củ, ít thực phẩm chế biến và giảm năng lượng nạp vào. Hiện chưa có bằng chứng khoa học đáng tin cậy nào cho thấy nhóm máu quyết định khả năng giảm cân.

 

Vì sao nhiều người vẫn thấy giảm cân khi áp dụng?

Một trong những lý do khiến nhiều người tin rằng chế độ ăn theo nhóm máu hiệu quả là bởi khi áp dụng, họ vô tình loại bỏ được khá nhiều thực phẩm chế biến sẵn, đường tinh luyện và chất béo xấu. Thực đơn theo nhóm máu thường khuyến khích tăng cường rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc, vốn là nền tảng của một chế độ ăn uống lành mạnh. Chính sự thay đổi này giúp giảm tổng lượng calo nạp vào, cải thiện chất lượng dinh dưỡng và từ đó dẫn đến giảm cân.

Ngược lại, danh sách thực phẩm cần tránh trong lý thuyết nhóm máu lại trùng khớp với các loại đồ ăn không lành mạnh hoặc có giá trị dinh dưỡng thấp, chẳng hạn đường tinh luyện, dầu công nghiệp, đồ chiên rán hoặc ngũ cốc tinh chế. Việc loại bỏ những thực phẩm này giúp cơ thể giảm lượng calo dư thừa, đồng thời tăng chất xơ và vi chất cần thiết. Điều này tự nhiên sẽ dẫn đến giảm cân, cho dù người áp dụng thuộc nhóm máu nào đi nữa.

Như vậy, những thay đổi tích cực về cân nặng mà nhiều người ghi nhận thực chất đến từ việc chuyển sang chế độ ăn lành mạnh hơn chứ không phải từ đặc điểm nhóm máu. Nói cách khác, chính sự thay đổi hành vi ăn uống như ăn nhiều thực phẩm tươi, ít chế biến và kiểm soát năng lượng nạp vào mới là yếu tố tạo ra kết quả giảm cân. Nhóm máu không đóng vai trò quyết định, mà chỉ được sử dụng như một cách “cá nhân hóa giả định” để khiến phương pháp này trở nên hấp dẫn và dễ được chấp nhận hơn.

Giải pháp thực tế cho hành trình giảm cân an toàn

Thay vì đặt niềm tin vào những giả thuyết chưa có cơ sở khoa học như ăn theo nhóm máu, một kế hoạch giảm cân hiệu quả cần dựa trên những nguyên tắc đã được kiểm chứng. Chìa khóa nằm ở việc thiết lập chế độ ăn cân bằng, trong đó ưu tiên rau xanh, trái cây ít ngọt, ngũ cốc nguyên hạt, đạm nạc và chất béo tốt từ cá, quả hạch hoặc dầu thực vật. Đồng thời, cần hạn chế tối đa đường tinh luyện, nước ngọt, đồ chiên rán và thực phẩm chế biến sẵn vốn giàu calo rỗng nhưng ít giá trị dinh dưỡng.

Bên cạnh dinh dưỡng, giảm cân bền vững luôn gắn liền với hoạt động thể chất đều đặn. Các tổ chức y tế lớn khuyến nghị ít nhất 150 phút vận động mức độ vừa phải mỗi tuần, có thể là đi bộ nhanh, đạp xe hoặc bơi lội. Thêm vào đó, giấc ngủ đủ 7–8 giờ/ngày và kiểm soát căng thẳng cũng đóng vai trò quan trọng, bởi thiếu ngủ và stress mạn tính đều làm tăng nguy cơ tích trữ mỡ bụng và khó giảm cân.

Quan trọng nhất, thay vì chạy theo trào lưu, mỗi cá nhân nên tham khảo ý kiến Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi bắt đầu hành trình giảm cân. Một kế hoạch an toàn và hiệu quả luôn cần bắt đầu bằng đánh giá sức khỏe tổng quát bao gồm kiểm tra cân nặng, BMI, thành phần mỡ cơ thể, huyết áp, đường huyết, mỡ máu và tiền sử bệnh lý. Những thông tin này giúp xác định nguyên nhân thực sự khiến cân nặng khó kiểm soát.

Trong thực tế, có nhiều trường hợp giảm cân khó khăn không phải do ăn uống hay vận động đơn thuần, mà liên quan đến yếu tố y khoa như rối loạn nội tiết (suy giáp, hội chứng buồng trứng đa nang), tác dụng phụ của thuốc (thuốc chống trầm cảm, corticoid), hay bệnh lý mạn tính (đái tháo đường, tim mạch). Nếu không được chẩn đoán và xử lý, việc giảm cân chỉ bằng ăn kiêng và tập luyện sẽ ít mang lại hiệu quả.

Ở những tình huống cần thiết, Bác sĩ có thể cân nhắc thêm thuốc hỗ trợ giảm cân đã được FDA Hoa Kỳ phê duyệt. Đây chỉ là lựa chọn khi thay đổi lối sống chưa đủ và cần được kê toa, theo dõi chặt chẽ để đảm bảo an toàn.

Như vậy, một kế hoạch giảm cân thực tế không chỉ là ăn uống và tập luyện, mà còn là sự kết hợp giữa đánh giá y khoa chính xác, can thiệp lối sống khoa học, và trong một số trường hợp, hỗ trợ bằng thuốc. Cách tiếp cận này mới đảm bảo hiệu quả lâu dài, thay vì chạy theo trào lưu thiếu cơ sở như “ăn theo nhóm máu”.

Những gì khoa học cho thấy đến nay rất rõ ràng rằng nhóm máu không quyết định khả năng giảm cân. Các nghiên cứu lớn đều chỉ ra rằng hiệu quả giảm cân, cải thiện mỡ máu hay vòng eo chủ yếu đến từ việc ăn uống lành mạnh và thay đổi lối sống, chứ không phải từ đặc điểm ABO. Vì vậy, việc chạy theo các thực đơn ăn theo nhóm máu chỉ mang tính trào lưu và tiềm ẩn nguy cơ gây hiểu lầm.

Để giảm cân bền vững và an toàn, mỗi người cần một kế hoạch dựa trên bằng chứng khoa học, được thiết kế phù hợp với tình trạng sức khỏe, chỉ số cơ thể và lối sống riêng biệt.

Tại MedFit, khách hàng được đội ngũ Bác sĩ đa chuyên khoa và chuyên gia dinh dưỡng trực tiếp thăm khám, phân tích nguyên nhân khiến cân nặng khó kiểm soát, từ đó xây dựng phác đồ toàn diện gồm kết hợp chế độ ăn, vận động và khi cần có thể hỗ trợ bằng thuốc đã được FDA Hoa Kỳ phê duyệt. Đây mới là con đường giúp đạt cân nặng lý tưởng, cải thiện sức khỏe và duy trì kết quả lâu dài.

Nếu bạn muốn tìm một giải pháp giảm cân cá nhân hóa thực sự, khoa học và an toàn, hãy để MedFit đồng hành cùng bạn trong hành trình thay đổi vóc dáng và nâng cao sức khỏe.

Tài liệu tham khảo

1. Daniels, G. (2013). Human Blood Groups, Chichester: Wiley-Blackwell
   
2. American Red Cross (2023). What Are the Different Blood Types? — American Red Cross
   
3. National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI) (2022). Blood Types, MD: National Institutes of Health, Bethesda
   
4. D’Adamo, P. J. (1996). Eat Right 4 Your Type: The Individualized Diet Solution to Staying Healthy, Living Longer & Achieving Your Ideal Weight, NY: Putnam
   
5. Cusack L, de Buck E, Compernolle V, Vandekerckhove P. Blood type diets lack supporting evidence: a systematic review. Am J Clin Nutr. 2013;98(1):99–104. doi:10.3945/ajcn.113.058693
   
6. Wang J, et al. ABO genotype, “blood-type” diet and cardiometabolic risk factors. PLoS One. 2014;9(1):e84749. doi:10.1371/journal.pone.0084749
   
7. Jamnik J, et al. ABO genotype does not modify the association between the “blood-type” diet and biomarkers of cardiometabolic disease in 1,455 young adults. J Nutr. 2018;148(9):1401–1409. doi:10.1093/jn/nxy134
   
8. Barnard ND, et al. Blood type is not associated with changes in body weight, body fat, lipid concentrations, or glycemic control in a plant-based diet intervention. J Acad Nutr Diet. 2021;121(9):1765–1771. doi:10.1016/j.jand.2020.12.019
   

9. Physicians Committee for Responsible Medicine (PCRM) (2021). New Study Debunks Blood Type Diet. News Release, Washington, D.C., USA

10. World Health Organization. 2020. Healthy diet. [online] Available at: https://www.who.int/news‑room/fact-sheets/detail/healthy-diet [Accessed 6 December 2025]

11. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) (2024). Physical Activity Basics, Atlanta, GA: CDC

12. The Nutrition Source. 2025. Home. [online] Available at: https://nutritionsource.hsph.harvard.edu/ [Accessed 6 December 2025]

13. American Heart Association (2023). Recommendations for Physical Activity in Adults and Kids, Dallas, TX: American Heart Association

14. Science Feedback (2024). No Current Evidence to Support Social Media Fad of Blood Type Diet
15. Men’s Health (2024). The Blood Type Diet Is Popular Again. Here’s What the Science Says
16. Hello Bacsi (2023). Ăn uống theo nhóm máu giúp bạn khỏe mạnh hơn, Việt Nam
17. Báo Phụ Nữ Việt Nam. 2024. Sự thật về chế độ ăn kiêng theo nhóm máu. [online] Available at: https://phunuvietnam.vn/su-that-ve-che-do-an-kieng-theo-nhom-mau-20240417104810738.htm [Accessed 6 December 2025]