Theo nghiên cứu, tỷ lệ mắc bệnh da liễu ở người béo phì cao hơn so với người có cân nặng bình thường, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Trong bài viết này, hãy cùng MedFit tìm hiểu mối liên hệ giữa béo phì và các bệnh da liễu, từ đó giúp người đọc nhận biết, phòng ngừa và điều trị sớm các vấn đề này, góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống.
Béo phì ảnh hưởng đến da như thế nào?
Béo phì được biết đến là nguyên nhân liên quan đến nhiều biến chứng sức khỏe nghiêm trọng như đái tháo đường, bệnh tim mạch, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, bệnh lý khớp, ung thư và bệnh đường hô hấp, đồng thời còn gây ra hàng loạt vấn đề về da. Theo nghiên cứu, khoảng 60-70% người béo phì gặp phải các vấn đề da liễu như rạn da, viêm nang lông, gai đen và nhiễm khuẩn.
Béo phì tạo áp lực lớn lên làn da, dẫn đến sự thay đổi trong cấu trúc và chức năng. Sự căng giãn kéo dài khiến da suy yếu, giảm khả năng bảo vệ và phục hồi tự nhiên, đồng thời quá trình lành vết thương cũng bị kéo dài do lưu thông máu suy giảm. Ngoài ra, hoạt động quá mức của các tuyến mồ hôi và tuyến bã nhờn ở người béo phì làm tăng độ ẩm trên bề mặt da, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển. Béo phì cũng làm rối loạn hormone và suy giảm hệ miễn dịch, khiến làn da dễ bị viêm nhiễm, gây ảnh hưởng tiêu cực không chỉ đến sức khỏe mà còn đến chất lượng cuộc sống.
Các bệnh da liễu thường gặp ở người béo phì
Dưới đây là các bệnh da liễu thường gặp ở người béo phì, cùng với nguyên nhân và phương pháp điều trị hiệu quả:
- Gai đen (acanthosis nigricans)
Dấu gai đen là một trong những tình trạng da liễu phổ biến nhất ở người béo phì, thường xuất hiện dưới dạng các mảng da sẫm màu, dày và sần sùi, thường gặp ở vùng cổ, nách hoặc bẹn.
Nguyên nhân chính gây vấn đề này là tình trạng kháng insulin, một rối loạn chuyển hóa thường gặp ở người thừa cân và béo phì. Gai đen không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ cao mắc đái tháo đường típ 2.
Cách hiệu quả nhất để điều trị tình trạng này là giảm cân kết hợp với kiểm soát đường huyết. Ngoài ra, các liệu pháp bôi kem chứa retinoid hoặc áp dụng công nghệ laser cũng có thể giúp cải thiện tình trạng da.
- Nhiễm nấm da (dermatophytosis)
Người béo phì dễ bị nhiễm nấm da, đặc biệt ở các vùng da ẩm ướt và nhiều nếp gấp như bẹn, nách hoặc dưới ngực. Độ ẩm cao do tăng tiết mồ hôi tạo điều kiện lý tưởng cho nấm phát triển, gây ra các mảng da đỏ, ngứa và bong tróc. Nếu không được điều trị, nhiễm nấm có thể lan rộng và gây nhiễm trùng thứ phát.
Để kiểm soát tình trạng này, việc giữ da khô thoáng và sạch sẽ là vô cùng quan trọng. Trong trường hợp nhiễm nấm nặng, Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng nấm dạng bôi hoặc uống để loại bỏ hoàn toàn tác nhân gây bệnh.
- Viêm nang lông (folliculitis)
Tình trạng này thường biểu hiện qua các mụn đỏ hoặc mụn mủ xuất hiện quanh nang lông, gây ngứa, đau rát và có thể lan rộng nếu không điều trị kịp thời.
Là một vấn đề da liễu phổ biến, đặc biệt ở người béo phì, do nhiều yếu tố như tăng tiết dầu, mồ hôi và ma sát ở các vùng da nếp gấp. Tình trạng này không chỉ gây ngứa mà còn làm mất thẩm mỹ ở các khu vực như cánh tay, lưng hoặc đùi.
Vệ sinh da sạch sẽ sau khi vận động, sử dụng sản phẩm làm sạch dịu nhẹ và kem sát khuẩn là giải pháp điều trị hiệu quả. Tránh mặc quần áo bó sát, giữ vùng da thông thoáng và khô ráo để giảm nguy cơ tái phát.
- Rạn da (striae distensae)
Là một vấn đề phổ biến ở người béo phì, xảy ra khi da bị kéo căng quá mức do tăng cân nhanh hoặc tích tụ mỡ dưới da. Tình trạng này làm đứt gãy các sợi collagen và elastin, hai thành phần chính giúp da đàn hồi và săn chắc.
Rạn da thường xuất hiện dưới dạng các vệt dài, ban đầu có màu đỏ hoặc tím, sau đó chuyển sang màu trắng ngà hoặc bạc theo thời gian. Các khu vực dễ bị ảnh hưởng nhất là bụng, đùi, mông, bắp tay và ngực, những nơi da phải chịu áp lực lớn khi cơ thể tăng cân.
Ở người béo phì, rạn da không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn có thể làm giảm tự tin và ảnh hưởng tâm lý. Giảm cân từ từ là cách để tránh da bị kéo căng đột ngột. Sử dụng kem dưỡng chứa retinoid hoặc acid hyaluronic để cải thiện độ đàn hồi của da. Đối với các vết rạn sâu, liệu pháp laser hoặc RF microneedling có thể hỗ trợ làm mờ hiệu quả.
- Viêm da do ma sát (intertrigo)
Tình trạng da tại các vùng nếp gấp như nách, bẹn hoặc dưới ngực bị đỏ, rát, sưng và đôi khi xuất hiện mùi khó chịu là biểu hiện của viêm da do ma sát. Tình trạng viêm có thể kèm theo nhiễm khuẩn hoặc nấm nếu không được điều trị kịp thời.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do ma sát liên tục giữa các nếp gấp da, đặc biệt ở người béo phì. Độ ẩm cao do tiết mồ hôi tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển, làm tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng.
Để kiểm soát tình trạng này, cần giữ vùng da sạch và khô thoáng, sử dụng kem chống viêm hoặc thuốc kháng nấm nếu cần. Giảm cân, tránh mặc quần áo bó sát và cần thấm hút mồ hôi thường xuyên để ngăn ngừa bệnh tái phát.
* Voucher chỉ áp dụng cho khách hàng thăm khám lần đầu tiên tại phòng khám MedFit
Tác động tâm lý từ các bệnh da liễu đến người béo phì
Các bệnh da liễu không chỉ gây khó chịu về mặt thể chất mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý. Những vấn đề như gai đen, viêm nang lông hay rạn da thường khiến người béo phì cảm thấy tự ti, mặc cảm và ngại giao tiếp xã hội. Tình trạng này nếu kéo dài có thể dẫn đến stress hoặc thậm chí trầm cảm.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người mắc bệnh da liễu mạn tính thường có tỷ lệ căng thẳng tâm lý cao hơn, điều này không chỉ làm suy giảm chất lượng cuộc sống mà còn làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh lý da. Chu kỳ này có thể tạo ra một vòng lặp tiêu cực, khi sự căng thẳng kéo dài kích thích viêm và làm tăng nguy cơ tái phát bệnh.
* Voucher chỉ áp dụng cho khách hàng thăm khám lần đầu tiên tại phòng khám MedFit
Cách phòng ngừa và chăm sóc da ở người béo phì
Để ngăn ngừa và kiểm soát các bệnh da liễu liên quan đến béo phì, cần có một chiến lược toàn diện bao gồm:
- Kiểm soát cân nặng: là yếu tố quan trọng nhất để giảm nguy cơ mắc các bệnh da liễu. Một chế độ ăn uống cân bằng, giàu rau xanh, chất xơ và hạn chế đường, tinh bột, kết hợp với tập luyện thể thao đều đặn không chỉ giúp giảm cân mà còn cải thiện sức khỏe da. Các hoạt động như đi bộ, yoga hoặc bơi lội rất hữu ích để cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường sức đề kháng.
- Thiết lập thói quen lành mạnh: duy trì thói quen uống đủ nước, ngủ đủ giấc và hạn chế căng thẳng cũng góp phần cải thiện sức khỏe làn da. Khi cơ thể khỏe mạnh, da cũng có khả năng tự phục hồi và chống lại các tác nhân gây bệnh tốt hơn.
- Chăm sóc da hàng ngày: vệ sinh da hàng ngày việc rất quan trọng, đặc biệt ở các vùng nếp gấp như nách, bẹn và dưới ngực, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng. Sử dụng sản phẩm dưỡng ẩm phù hợp để duy trì hàng rào bảo vệ da, tránh các sản phẩm chứa hóa chất mạnh hoặc gây kích ứng. Ngoài ra, việc sử dụng kem chống nắng cũng rất cần thiết để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV.
- Thăm khám định kỳ: khám da liễu định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về da, từ đó có biện pháp điều trị kịp thời. Nếu phát hiện các dấu hiệu bất thường như viêm, ngứa hoặc nổi mẩn kéo dài, cần nhanh chóng tìm đến Bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Béo phì không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể mà còn để lại những tác động đáng kể đến làn da. Các bệnh da liễu như gai đen, viêm nang lông, nhiễm nấm da, rạn da và viêm da do ma sát đều có thể làm giảm chất lượng cuộc sống, cả về mặt thể chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên, các bệnh da liễu này có thể được kiểm soát hiệu quả thông qua việc giảm cân, chăm sóc da đúng cách và duy trì lối sống lành mạnh.
Nếu bạn đang gặp các vấn đề về da liễu do béo phì hoặc cần hỗ trợ kiểm soát cân nặng, đừng ngần ngại liên hệ với MedFit để được đội ngũ Bác sĩ đa chuyên khoa hỗ trợ thăm khám và đưa ra giải pháp điều trị phù hợp nhất, giúp cải thiện cả sức khỏe và ngoại hình. 
Tài liệu tham khảo
- Ramanjit Singh, Nidhi Sharma. A Guide to Hormonal Dermatology. [online] Available at: A Guide to Hormonal Dermatology | SpringerLink [Accessed 28 December 2024]
- Geeta Sai G, A T, Wahab AJ. “Obesity-Related Skin Conditions: Exploring the Link“. Cureus. 2024;16(4):e57772. Published 2024 Apr 7. doi:10.7759/cureus.57772
- Darlenski R, Mihaylova V, Handjieva-Darlenska T. “The Link Between Obesity and the Skin“. Front Nutr. 2022;9:855573. Published 2022 Mar 10. doi:10.3389/fnut.2022.855573
Nếu bạn có thắc mắc về chủ đề giảm cân và giảm béo, vui lòng để lại câu hỏi. Đội ngũ nhân viên y tế Phòng khám MedFit sẽ hỗ trợ giải đáp.
