Thuốc giảm cân là một công cụ hỗ trợ hữu ích trong việc duy trì vóc dáng cân đối. Trong số các loại thuốc giảm cân đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Hoa Kỳ chấp thuận, phentermine nổi bật nhờ khả năng ức chế cảm giác thèm ăn, giúp kiểm soát cân nặng hiệu quả. Phentermine thuộc nhóm amin đồng vận giao cảm, hoạt động bằng cách kích thích hệ thần kinh trung ương để giảm cơn đói. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích phentermine, từ cơ chế hoạt động đến hiệu quả giảm cân và những điều cần lưu ý khi sử dụng.
Phentermine là thuốc gì?
Phentermine là thuốc được kê đơn, có vai trò ức chế sự thèm ăn, thường được sử dụng kết hợp với chế độ ăn kiêng và tập thể dục để điều trị béo phì, đặc biệt là ở những người có nguy cơ cao như tăng huyết áp, có nồng độ cholesterol trong máu cao hoặc đái tháo đường.
Phentermine lần đầu tiên được chấp thuận sử dụng vào năm 1959 và hiện nay vẫn là loại thuốc giảm cân được kê đơn nhiều nhất tại Hoa Kỳ. FDA Hoa Kỳ đã phê duyệt thuốc giảm cân phentermine-topiramate dưới tên thương mại Qsymia. Đây là sự kết hợp giữa phentermine – một chất ức chế cảm giác thèm ăn đã được sử dụng từ lâu và topiramate – một loại thuốc điều trị động kinh và đau nửa đầu, với tác dụng phụ là giảm cân nặng.
Cơ chế hoạt động của phentermine
Phentermine kích hoạt hệ thần kinh trung ương và giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine, epinephrine (adrenaline) và norepinephrine (noradrenaline). Điều này tạo ra cảm giác dư thừa năng lượng trong cơ thể và giảm cảm giác thèm ăn. Tương tự như amphetamine, một chất kích thích hệ thần kinh trung ương được sử dụng trong điều trị rối loạn tăng động giảm chú ý, phentermine hoạt động bằng cách ảnh hưởng đến các chất dẫn truyền thần kinh.
* Voucher chỉ áp dụng cho khách hàng thăm khám lần đầu tiên tại phòng khám MedFit
Hiệu quả giảm cân của phentermine qua các nghiên cứu
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy phentermine-topiramate rất hiệu quả trong việc giảm cân, được tổng hợp và trình bày trong bảng dưới đây:
Nghiên cứu | Thời gian | Số người tham gia | Kết quả giảm cân |
Khera và cộng sự (2016) | 1 năm | 1.818 | 75% bệnh nhân giảm ít nhất 5% lượng mỡ trong cơ thể và giảm trung bình 8,8kg cân nặng. |
Grabarczyk (2018) | 20 tuần | 6.153 | Giảm trung bình 4,1% trọng lượng cơ thể. |
Lei và cộng sự (2021) | 56 tuần | 5.020 | Giảm trung bình 8,07kg cân nặng và 6,16cm số đo vòng eo. |
Shi và cộng sự (2022) | 49.810 | Giảm trung bình 7,97% trọng lượng cơ thể. |
Chỉ định và chống chỉ định của phentermine
Chỉ định của phentermine
Phentermine đã được FDA Hoa Kỳ chỉ định sử dụng trong điều trị béo phì cho bệnh nhân từ 12 tuổi trở lên. Thuốc được khuyến cáo cho những người có chỉ số BMI từ 30kg/m² trở lên hoặc từ 27kg/m² trở lên nếu có kèm theo các yếu tố nguy cơ như cao huyết áp, đái tháo đường hoặc có nồng độ cholesterol trong máu cao.
Phentermine được sử dụng kết hợp với chế độ ăn kiêng và tập thể dục để hỗ trợ giảm cân hiệu quả và cải thiện các vấn đề sức khỏe liên quan đến thừa cân. Cần lưu ý rằng phentermine chỉ nên được sử dụng trong thời gian ngắn, thường không quá 12 tuần, để hạn chế các nguy cơ về tác dụng phụ và lạm dụng thuốc.
Chống chỉ định của phentermine
Phentermine không được khuyến cáo sử dụng trong các trường hợp sau:
- Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú.
- Bệnh nhân mắc bệnh tăng nhãn áp, cường giáp, các vấn đề về tim mạch nghiêm trọng, huyết áp cao không kiểm soát được hoặc bệnh động mạch vành tiến triển.
- Bệnh nhân có tiền sử lạm dụng thuốc kích thích hoặc bị kích động quá mức.
Lưu ý và tác dụng phụ khi sử dụng phentermine giảm cân
Phentermine có thể gây một số tác dụng phụ trong quá trình sử dụng như:
- Chóng mặt, khô miệng, khó ngủ, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy hoặc táo bón.
- Tăng huyết áp, do đó cần kiểm tra huyết áp thường xuyên trong quá trình sử dụng.
- Nhịp tim nhanh, không đều hoặc đập mạnh cũng như các thay đổi về tâm trạng hoặc cảm xúc như kích động, tức giận không kiểm soát được, ảo giác hoặc lo lắng và cử động cơ không kiểm soát được.
- Các vấn đề nghiêm trọng về phổi hoặc tim mặc dù với tỷ lệ rất thấp, đặc biệt khi sử dụng trong thời gian dài hoặc kết hợp với các thuốc hoặc thảo dược khác có tác dụng ức chế cảm giác thèm ăn.
- Các tác dụng phụ nghiêm trọng như đau đầu dữ dội, nói khó, co giật, yếu một bên cơ thể hoặc suy yếu thị lực. Nếu có những triệu chứng này, ngừng sử dụng phentermine ngay lập tức và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế.
- Phản ứng dị ứng nghiêm trọng tuy hiếm gặp nhưng có thể xảy ra, bao gồm phát ban, ngứa, sưng (đặc biệt là ở mặt, lưỡi, họng), chóng mặt nghiêm trọng hoặc khó thở.
Đặc biệt, cần lưu ý rằng không sử dụng phentermine cùng với một số loại thuốc khác để tránh tương tác nghiêm trọng. Hãy thông báo với Bác sĩ nếu đang sử dụng các loại thuốc như thuốc ức chế cảm giác thèm ăn, thuốc ức chế monoamine oxidase, thuốc hạ huyết áp, phenothiazine, chất kích thích, opioid, rượu, cần sa, thuốc ngủ, thuốc giãn cơ hoặc thuốc kháng histamin. Tránh sử dụng phentermine cùng với caffeine và chocolate để giảm nguy cơ tăng tác dụng phụ.
* Voucher chỉ áp dụng cho khách hàng thăm khám lần đầu tiên tại phòng khám MedFit
Phentermine có nên dùng để giảm cân không?
Phentermine là một loại thuốc đã được FDA Hoa Kỳ chấp thuận để sử dụng ngắn hạn trong việc điều trị béo phì. Khi sử dụng đúng theo chỉ định của Bác sĩ, phentermine được coi là an toàn. Tuy nhiên, thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ như tăng nhịp tim, cao huyết áp, mất ngủ và các vấn đề tâm lý như lo lắng hoặc kích động. Do đó, phentermine chỉ nên được sử dụng trong thời gian ngắn (thường không quá 12 tuần) để tránh nguy cơ lạm dụng và phụ thuộc thuốc.
Mặc dù phentermine được kê đơn phổ biến tại một số quốc gia, đặc biệt là ở Hoa Kỳ, để hỗ trợ điều trị béo phì, nhưng tại Việt Nam, thuốc này không được cấp phép lưu hành bởi Cục Quản lý Dược. Nguyên nhân là do những lo ngại về nguy cơ lạm dụng thuốc, tác dụng phụ và các vấn đề an toàn khác liên quan đến thuốc.
Khi tìm kiếm phương pháp điều trị béo phì hoặc các vấn đề liên quan đến cân nặng tại Việt Nam, nên tham khảo ý kiến Bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn về các phương pháp điều trị được phép lưu hành, nhằm mang lại hiệu quả và đảm bảo tính an toàn trong phạm vi quy định của quốc gia.
Phentermine là một giải pháp hiệu quả trong việc giảm cân và điều trị béo phì nhờ khả năng ức chế cảm giác thèm ăn và kích thích hệ thần kinh trung ương. Được FDA Hoa Kỳ chấp thuận từ năm 1959 và sử dụng phổ biến tại Hoa Kỳ, phentermine mang lại hiệu quả cao cho những bệnh nhân béo phì. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng khi kết hợp với topiramate, hiệu quả giảm cân của phentermine có thể được gia tăng đáng kể.
Tuy nhiên, phentermine hiện không được phép lưu hành tại Việt Nam, vì vậy việc sử dụng thuốc này không được khuyến cáo. Để giảm cân an toàn và bền vững, hãy lựa chọn MedFit – nơi cung cấp các phương pháp điều trị béo phì khoa học và tuân thủ theo khung quy định tại Việt Nam. MedFit sẽ giúp bạn đạt được mục tiêu cải thiện vóc dáng một cách hiệu quả, đồng thời nâng cao sức khỏe toàn diện.
Tài liệu tham khảo
- “Phentermine“. Drugs.com
- Karen Vieira. “What is Phentermine?“. Phentermine.com
- “Phentermine HCL – Uses, Side Effects, and More“. WebMD
- “Amphetamine“. Drugs.com
- Lewis KH, Fischer H, et al. “Safety and Effectiveness of Longer-Term Phentermine Use: Clinical Outcomes from an Electronic Health Record Cohort“. Obesity (Silver Spring). 2019;27(4):591-602. doi:10.1002/oby.22430
- Kim KK, Cho HJ, et al. “Effects on weight reduction and safety of short-term phentermine administration in Korean obese people“. Yonsei Med J. 2006;47(5):614-625. doi:10.3349/ymj.2006.47.5.614
- “FDA approves treatment for chronic weight management in pediatric patients aged 12 years and older“. U.S. Food and Drug Administration
Nếu bạn có thắc mắc về chủ đề giảm cân và giảm béo, vui lòng để lại câu hỏi. Đội ngũ nhân viên y tế Phòng khám MedFit sẽ hỗ trợ giải đáp.